Wat een jaar!
Na een druk, maar zeer positief jaar heb ik de afgelopen weken de tijd genomen voor mijn gezin, familie en vrienden. Nu Nederland deze week weer rustig opstart, kijk ik nog één keer terug op het afgelopen jaar voordat de drukte volgende week weer begint. Vanaf volgende week verschijnt er weer een "normale" nieuwsbrief met actuele ontwikkelingen.
Belangrijkste nieuws:
- Non-bancaire financiering is onmisbaar voor het mkb
- 2023 was het jaar van inclusieve financiering
- Community Finance - Gemeenschapsfinanciering
- Medewerkersparticipatie
- De toekomst van mkb financiering ligt in Europa
Non-bancaire financiering is onmisbaar voor het mkb
Al meer dan tien jaar zet ik mij in om nieuwe financieringsvormen voor het mkb te stimuleren. De laatste jaren is dit proces echt in een stroomversnelling gekomen. In de beginperiode werd er jaarlijks slechts voor enkele miljoenen aan non-bancaire financiering verstrekt. Dit is nu gestegen naar ruim €5 miljard per jaar en zeker voor het kleinbedrijf (financieringen tot €1 miljoen) zijn deze aanbieders onmisbaar geworden in de economie.
Om dit proces te versnellen werd in 2018 Stichting MKB Financiering opgericht, waarbij werd ingezet op het verbeteren van de toegang tot financiering voor ondernemers en waarbij non-bancaire financiers en onafhankelijke adviseurs onmisbaar zijn. Daarom is ook hard ingezet op de noodzakelijke transities in de markt om een gelijk speelveld te creëren en door middel van (zelf)regulering de kwaliteit in de markt te verhogen.
Na 6 jaar lobbyen door SMF en steun van een groot aantal organisaties ben ik daarom ook erg trots dat de belangrijkste doelen waar SMF sinds haar oprichting zich voor inzet, nu ook opgenomen zijn als officieel kabinetsbeleid, waarbij ook de belangrijkste adviezen van het Nationaal Convenant MKB-Financiering zijn overgenomen.
Zo zal er vol ingezet voor op het beter ontsluiten en toegankelijk maken van de erkende non-bancaire financiers en onafhankelijke adviseurs (FinancieringsGids) en gaat er ingezet worden op het aanpassen van garantieregelingen en het aantrekken van kapitaal voor non-bancaire financiers.
Ik schreef hier afgelopen december een uitgebreide post over met alle details:
Nu de belangrijkste doelen voor SMF zijn bereikt en de noodzakelijke afspraken voor de transities voor de komende jaren zijn vastgelegd in het Nationaal Convenant MKB Financiering en nu onderdeel zijn van het Kabinetsbeleid, zal de rol van SMF op termijn ook gaan veranderen. Daarover later meer.
2023 was het jaar van inclusieve financiering
De aanwezigheid van H.M. Koningin Máxima was het hoogtepunt van het jaar van inclusieve financiering van Stichting MKB Financiering. Tijdens het congres hebben we een groot aantal organisaties een podium kunnen bieden. Koningin Máxima riep de aanwezige adviseurs en financiers op om zich meer in te zetten voor het toegankelijk maken van financiering voor álle ondernemers. Een terugblik op het congres:
Daarnaast hadden we ook een heel succesvol jaar met Code-V Vrouwelijk Ondernemerschap waar nu ruim 100 organisatie zich bij hebben aangesloten om het financieren van vrouwelijke ondernemers te stimuleren. Bij de feestelijk 1-jarige bijeenkomst in december werden ook de resultaten van wetenschappelijk onderzoek gepresenteerd over mogelijk oplossingen om obstakels weg te nemen:
- Inclusieve communicatie tijdens financieringsaanvragen.
- Gestandaardiseerde beoordelingsprocessen om vooroordelen te verminderen
- Verantwoordingskaders voor eerlijke verdeling van financiering
- Sterkere netwerken en mentorship voor vrouwelijke ondernemers
- Trainingen om vrouwen te helpen zelfverzekerd financiering aan te vragen
- Sterker allyship van mannen, die zich actief inzetten voor gelijke financieringskansen
- Interventies waarbij investeerders en vrouwelijke ondernemers samenkomen, om elkaar beter te begrijpen en tot financieringsoplossingen te komen.
Ook heeft SMF afgelopen jaar een samenwerkingsovereenkomst getekend met Dutch New Narrative Lab om een bredere groep van ondernemers toegang te geven tot financiering. Hierbij was ook Tweede Kamerlid Mpanzu Bamenga (D66) aanwezig die zich vanuit de politiek hiervoor inzet. Concreet gaan DNNL en SMF:
- Het bevorderen van een inclusieve ondernemersmarkt door politiek hierop te wijzen.
- Het integreren van inclusieve financiering binnen het Nationaal Convenant MKB-Financiering.
- Het vergroten en verspreiden van kennis over inclusieve financiering via congressen, workshops en trainingssessies.
- Het toegankelijker maken van de financieringsmarkt voor ondervertegenwoordigde groepen.
- Het ondersteunen van de oprichting van nieuwe investeringsfondsen en financiers die zich richten op het netwerk van DNNL.
Community Finance - Gemeenschapsfinanciering
De afgelopen jaren heb ik mij verdiept in de verder ontwikkeling van "gemeenschapsfinanciering". In 2018 schreef ik hier al een uitgebreid opiniestuk over in Trouw en afgelopen jaar heb ik hier via verschillende internationale onderzoeken verder aan bijgedragen.
Afgelopen 4 jaar hebben we modellen ontwikkeld voor organisaties die historisch erfgoed willen (her)ontwikkelen en hebben deze modellen in verschillende Europese steden getest. Daarbij hebben we ca. 100 projecten in kaart gebracht en op basis daarvan innovatieve bedrijfsmodellen, governance-structuren en financieringsoplossingen ontwikkeld en getest. Een samenvatting hiervan kan hier gevonden worden:
Medewerkersparticipatie
Bij de Universiteit Utrecht hebben we ook afgelopen jaar ons weer gericht op de kansen van medewerkersparticipatie. We constateerden dat er sinds 2023 een kleine toename is en dat op dit moment 17% van de bedrijven een bepaalde vorm van medewerkersparticipatie aanbiedt.
We concludeerden verder ook dat de belangrijkste drempels op dit moment de onbekendheid is over de mogelijkheden bij medewerkers en ondernemers, de fiscale belemmeringen en de waardebepaling van de aandelen.
Daarbij zijn er internationaal ook interessante best-practises, zoals het Employee Ownership Trust (EOT) voor bedrijfsovernames naar het personeel in het Verenigd Koninkrijk. Via een EOT kunnen ondernemers het bedrijf verkopen aan een "Trust" waar uiteindelijk de medewerkers eigenaar van worden.
Door de gestandaardiseerde structuur zijn fiscale regelingen en overnamefinanciering eenvoudig beschikbaar geworden en wordt op dit moment al bijna 1 op de 10 bedrijven bij verkoop volledig overgedragen aan het eigen personeel.
De toekomst van mkb financiering ligt in Europa
De komende jaren zullen steeds meer afspraken in Europees verband gemaakt gaan worden. Hoewel dit soms bureaucratisch aanvoelt, levert het uiteindelijk ook veel voordelen op als het goed wordt opgepakt.
Een goed voorbeeld zijn de ontwikkelingen rond crowdfunding. Sinds een jaar geleden is nu Europese wetgeving verplicht. Dit heeft in 2023 best veel tijd en geld gekost voor aanbieders, maar het zorgt wel voor een professionalisatie van de sector en consolidatie van het aanbod. Ook wordt het eenvoudiger om internationaal uit te breiden. Op dit moment hebben 200 platformen deze vergunning ontvangen, waarmee ze in heel Europa actief mogen zijn. Op dit moment worden al 17% van de investeringen over grenzen heen gedaan, blijkt uit een actueel rapport van de Europese toezicht houder ESMA.
Ook nieuwe wetgeving rond digitale veiligheid (DORA), Open Finance (FIDA), AI wetgeving zal steeds vaker gezamenlijk vanuit Europa ontwikkeld worden, waarmee er snel duidelijkheid komt voor financiers.
Om er voor te zorgen dat de Nederlandse belangen wel goed behartigd worden, zal daarom ook actief samengewerkt moeten worden in Europa om dit pro-actief bij te sturen. Voor ondernemersnetwerken, maar ook voor de non-bancaire financiers zal het dan ook belangrijk worden om zich hier goed te laten vertegenwoordigen.
Contact
Meer weten over community finance, gemeenschapsfinanciering en trends in mkb financiering in binnen- en buitenland?
Ik geef regelmatig lezingen, workshops en inspiratiessessies voor management teams of op congressen.
Interesse?
Neem contact op via een reactie op deze nieuwsbrief, via mail (ronald@kleverlaan.com) of telefoon (06-28254452).
Comments ()