Tweede Kamer wil onderzoek medewerkersparticipatie | Crowdfunding krimpt 37% | 9.000 community bedrijven in VK

Stilte voor de storm. De aangekondigde steunmaatregelen zijn nu (bijna) allemaal beschikbaar en voor het merendeel van de ondernemers is nu duidelijk of ze steun kunnen verwachten en hoeveel dit zal zijn. Ook blijkt in veel gevallen dat na het opstarten de economie in diverse sectoren niet terug te komen op het oude niveau.

Na de zomer worden er dan ook harde klappen verwachten, vooral in het mkb, en moeten er moeilijke beslissingen worden genomen om te herstructureren of in het ergste gevallen te stoppen. Hier waarschuwt het Comité voor Ondernemerschap deze week voor.

Daarbij wordt een dringend oproep gedaan aan het kabinet om snel met fiscale maatregelen te komen om de financiering van risicokapitaal en eigen vermogen te stimuleren. Ook wordt er op aangedrongen door het Comité dat er juist ingezet moet worden op non-bancaire vormen van financiering.

Verder deze week goed nieuws rond medewerkersparticipatie. De Tweede Kamer heeft opgeroepen om de mogelijkheden hiervoor te onderzoeken.

Dit is de laatste nieuwsbrief voor mijn vakantie. Blijft gerust interessante cases en nieuwsberichten sturen. Vanaf augustus ben ik weer terug!

Artikelen deze week:

• Adviescomité EZK: ‘Hardste klappen gaan vallen in het mkb’
• Tegemoetkoming Vaste Lasten (TVL) mkb loket open
• 31% bedrijven met 10-250 werknemers kreeg uitstel belasting
• Qredits succesvoller met kleine kredieten dan banken
• Tweede Kamer wil onderzoek naar medewerkersparticipatie
• Medewerker spin-outs in plaats van ontslagen
• Crowdfunding eerste helft 2020 krimpt met 37%
• Biologisch grondfonds gaat via particulieren €15 mln aan grond opkopen en verpachten aan milieuvriendelijke boeren
• 9.000 Community Bedrijven in het VK
• Kennisblog SMF: Werknemersparticipatie - welke vormen zijn er?

Veel leesplezier weer deze week. Opmerkingen of aanvullingen? Stuur een reply op deze nieuwsbrief of mail me op ronald@kleverlaan.com.

Ronald

PS. Deze nieuwsbrief doorgestuurd gekregen? Aanmelden kan hier.

Adviescomité EZK: ‘Hardste klappen gaan vallen in het mkb’

Het Comité voor Ondernemerschap heeft vanwege corona tussentijds een advies gestuurd aan het Ministerie van EZK. Het tussentijdse bericht naar aanleiding van de coronacrisis bevat vijf aanbevelingen:

1. Bevorder intelligente transitie van steun naar herstel en maak daarbij onderscheid naar bedrijven met veel, gemiddeld en geen continuïteitsperspectief (segmentatie)
2. Ondersteun bedrijven om beter inzicht in de noodzaak van aanpassing van hun bedrijfsmodel of –structuur te krijgen
3. Stimuleer mobiliteit op de arbeidsmarkt en maak banengroei minder risicovol voor werkgevers
4. Bouw een structuur van leven lang ontwikkelen voor werkenden en ondernemers
5. Investeer in een klimaat van R&D, innovatie en vernieuwing gericht op arbeidsproductiviteitsgroei in het mkb.

Belangrijke aandachtspunten hierbij is dat ondernemers actief ondersteund moeten worden in het herstructureren van het bedrijf, of juist naar het afbouwen daarvan door middel van fusies of het liquideren van het bedrijf.

Financiering

Daarnaast geeft het Comité aan dat het belangrijk is om ruimte te maken voor investeringen. Daarvoor adviseert zij dat de mogelijkheden voor financiering moeten worden uitgebreid:

• Het is nodig om in kaart te brengen welke belemmeringen er nu zijn voor financiering van innovatie, bijvoorbeeld voor gevallen waarin geen traditioneel onderpand kan worden gegeven.
• In het Jaarbericht 2019 vroegen we aandacht voor de verschillende fiscale behandeling van eigen en vreemd vermogen. Financiering met eigen vermogen en risicokapitaal kan aantrekkelijker worden gemaakt.
• Juist voor innovatie kunnen ook non-bancaire bronnen van financiering worden ingezet. Voorkomen moet worden dat de rol van banken bij steunverlening op de korte termijn in de weg staat aan een breed financieringsaanbod later.

Het is goed om te zien dat het Comité voor Ondernemerschap met deze oproep onze open brief steunt om de diversiteit in de mkb financieringsmarkt te blijven aanjagen en ook de non-bancaire financiers in te zetten om financiering bij het mkb te krijgen en om de diversiteit in de markt te behouden.

Tegemoetkoming Vaste Lasten (TVL) mkb loket open

De Tegemoetkoming Vaste Lasten voor mkb-bedrijven (TVL) is de opvolger van de regeling TOGS. Deze regeling is vanaf gisteren 12:00 open gezet voor ondernemers om een tegemoetkoming te krijgen voor de kosten van de vaste lasten. Hierbij kan er tussen de €1.000 en €50.000 aan steun worden aangevraagd.

Voorwaarde is wel dat de ondernemer een SBI-code heeft die geregistreerd staat als sector die is geraakt door de Coronacrisis, minimaal 30% omzetverlies heeft en minimaal €4.000 aan vaste lasten heeft.

Aanvragen kan via RVO.

31% bedrijven met 10-250 werknemers kreeg uitstel belasting

Bijna 1/3 van alle mkb bedrijven met 10+ medewerkers heeft uitstel aangevraagd en gekregen van de belastingdienst, blijkt uit cijfers van het CBS.

Vooral iets grotere bedrijven vragen uitstel aan

Bijna 21 duizend van de 66 duizend bedrijven met 10 tot 250 werkzame personen hebben tot en met 12 juni uitstel van betaling bij de Belastingdienst aangevraagd en gekregen. Van de bedrijven met 2 tot 10 werkzame personen vroeg en kreeg 12 procent uitstel, onder bedrijven met 1 werkzame persoon minder dan 5 procent.

Gecombineerd met andere steunmaatregelen

Opvallend is dat veel van de ondernemingen naast uitstel van belastingen ook andere steunmaatregelen hebben aangevraagd. Van de bedrijven die een BMKB-C lening hebben aangevraagd hebben bijvoorbeeld ook 73,8% gebruik gemaakt van de TOGS regeling (eenmalige tegemoetkoming voor vaste lasten van max €4.000 netto), maar heeft ook 57,1% uitstel van belastingbetaling aangevraagd.

Bron document CBS met data voor analyse is hier te downloaden.

Qredits succesvoller met kleine kredieten dan banken

Ongeveer gelijktijdig met de openstelling van de KKC-regeling die nu vooral door banken wordt uitgevoerd, heeft Qredits het Corona-overbruggingskrediet geïntroduceerd. Hierbij heeft Qredits gebruikt van een Europese garantie-regeling in  plaats van het inzetten van de KKC-regeling.

500 kredieten via banken verstrekt (2,4% van budget)

Uit de laatste cijfers van de NVB blijkt dat banken via de KKC regeling ca. 500 kredieten hebben verstrekt, tegenover 560 kredieten door Qredits. Het gemiddelde bedrag bij de banken ligt wel hoger (ca. €36.000) dan bij Qredits (€14.022). Dit komt o.a. omdat KKC-kredieten tot €50k aangevraagd kunnen worden en de Corona-kredieten bij Qredits tot maximaal €25k beschikbaar zijn.

Bij de aankondiging van de KKC-regeling ging het kabinet er nog vanuit dat er tot €750 miljoen aan KKC kredieten verstrekt zouden worden (waar overheid voor 95% garant voor zou staan). Volgens de laatste cijfers van de NVB is er tot nu toe voor €18 miljoen in de eerste maand verstrekt (2,4%).

Non-bancaire financiers en fintechs beter in verstrekken (kleine) mkb kredieten

In een kritisch artikel in De Groene Amsterdammer werd door de onderzoekers van Investico na een uitgebreide analyse van de ondersteuning die tot nu toe geleverd is via banken geconcludeerd dat het werkelijk aantal verstrekte kredieten tegen is gevallen.

Hierbij wordt door de onderzoekers als oplossing gehint op de tergkomst van een "staatsbank" die als mkb bank deze kredieten zou moeten gaan verstrekken. Daar ben ik het echter niet mee eens. Het is beter om de bestaande infrastructuur van non-bancaire financiers en Fintech bedrijven verder te ondersteunen met kapitaal, garanties en  ondersteuning. Deze organisaties hebben aangetoond deze markt goed te kennen en kunnen via Fintech oplossingen wel flexibel, snel en goed de financieringen verstrekken.

Tweede Kamer wil onderzoek naar medewerkersparticipatie

Het is mooi om te zien dat de Tweede Kamer ook het belang van medewerkersparticipatie inziet! Bij een debat is door Tweede Kamerleden Amhaouch en van Eijs een motie ingediend om onderzoek te doen naar de mogelijkheden om medewerkersparticipatie voor niet alleen startups, maar ook het brede mkb meer te stimuleren.

Een mooie oproep die natuurlijk helemaal aansluit bij onze eerdere oproep om medewerkers ook meer te laten profiteren van toekomstige winstgroei via medewerkersparticipatie, een artikel dat nu ook in internationale media opgepikt wordt.

In de motie van Amhaouch en van Eijs staat:

start- en scale-ups als het mkb

overwegende dat voor deze bedrijven naast toegang tot financiering het behoud van sleutelpersoneel en het aantrekken van talent essentieel zijn;

werknemersparticipatie en mede-eigenaarschap,

op het terrein van aandelenopties een inhaalslag te maken heeft

een internationale vergelijking te (laten) maken

Europese oproep voor aandelen als loon

Dit sluit ook goed aan op de wens van de Europese Commissie om meer mogelijkheden te creëren voor bedrijven om een deel van het loon in (certificaten van) aandelen te betalen. Dit werd in maart al aangekondigd. Hiervoor was twee jaar geleden al opgeroepen door een grote groep startups uit heel Europa via NotOptional.eu.

Medewerker spin-outs in plaats van ontslagen

Naar aanleiding van mijn eerdere posts rond medewerkersparticipaties heb ik veel tips ontvangen. Een daarvan wil ik hierbij ook nog delen, het model waarbij grote organisaties zichzelf "opknippen" en medewerkers met goede ideeën de ruimte geven en financiële support om spin-outs te creëren.

Geef medewerkers geen ontslagvergoeding mee, maar ondersteun hen met het opstarten van nieuwe startups als ze dit willen. Dit is goed voor het eco-systeem rond het bedrijf en vooral een boost voor het innovatie/tech ecosysteem in een land of regio.

1.000 startups rond Nokia ipv grote ontslagronde

Nokia deed dit 10 jaar geleden toen zij 40.000 medewerkers moesten ontslaan. Via het "Bridge" project konden medewerkers die een idee hadden voor een startup dit intern pitchen. Per persoon kon seed-capital van €25,000 gekregen worden, met in totaal 4 teamleden (€100,000 start budget). Daarnaast werd training gegeven en introducties geregeld bij investeerders.

Uiteindelijk zijn er 1,000 startups ontstaan. 1/3 werd zelf een tech startup, 1/3 ging als freelancer aan de slag en 1/3 ging in een andere industrie aan de slag. Deze aanpak wordt gezien als een van de elementen van de sterke groei van het innovatieve tech startup ecosysteem in Finland.

Spin-outs in Nederland

Als er het komende jaar grote ontslagrondes aan dreigen te komen bij grotere organisaties, dan zou het opzetten van een "Spin-off programma" wel eens een interessante investering kunnen zijn voor de bedrijven, maar ook voor de overheid. Hiermee kan gezamenlijk geïnvesteerd worden in een transitie van kennis richting een netwerk van kleine startups in plaats van een grote hoeveelheid ontslagen die werkloos worden.

Crowdfunding eerste helft 2020 krimpt met 37%

Voor het eerst in jaren krimpt de crowdfunding markt. Dat meldt CrowdfundData op basis van haar eigen analyse.

De grootste crowdfunding platformen Collin Corwdfund en Geldvoorelkaar zien de markt echter weer aantrekken in mei en juni en dat er mogelijk in de tweede helft van het jaar nog een inhaalslag zal volgen.

Biologisch grondfonds gaat via particulieren €15 miljoen aan grond opkopen en verpachten aan milieuvriendelijke boeren

De ideële stichting BD Grondbeheer zet in september een obligatielening van €15 mln uit met looptijden van vijf of tien jaar. De opbrengst is bedoeld om landbouwgrond te verwerven voor verpachting aan milieuvriendelijke boeren.  Looptijden van de obligatielening worden 5 en 10 jaar, met rentes van 0,7% en 1,2%.

De organisatie bezit op dit moment 534 hectare landbouwgrond die aan 21 pachters is verhuurd. De grondaankopen zijn tot nu toe gefinancierd met bankleningen, schenkingen, legaten en sinds 2016 met eeuwigdurende obligaties. Met deze obligaties is €1,8 miljoen opgehaald met een rente van 1,5%.

Community ownership

Dit past in een bredere trend waarin lokale gemeenschappen rond een bepaalde regio of thema inzien dat de beste manier om maatschappelijke veranderingen door te zetten, het in eigen beheer nemen van assets, zoals grond of gebouwen. Op basis hiervan kan een sluitend business model worden gemaakt en kan worden bepaald wat de randvoorwaarden zijn voor het gebruik van de grond.

Uiteindelijk zal het ook mogelijk worden voor de obligatiehouders om  hun obligaties om te zetten in certificaten Grondbeheer, zodat ze werkelijk mede-eigenaar kunnen worden.

9.000 Community Bedrijven in het VK

Power to Change werkt als organisatie aan het ontwikkelen van "community businesses" in het VK. Dit doen zij door het actief ondersteunen van de lokale community bedrijven, maar ook door het doen van onderzoek. In de afgelopen jaren hebben ze 70 onderzoeken gepubliceerd. Deze maand is een overkoepelend onderzoek afgerond waarin al deze onderzoeken zijn meegenomen.

205.600 vrijwilligers

De 9.000 community bedrijven zijn krachtiger dan alleen de mensen die er in dienst zijn. Naast de 33.900 betaalde banen die zijn gecreëerd, zijn er ook ruim 205.000 personen als vrijwilliger aangesloten bij de organisaties.  Dit kunnen allerlei soorten organisaties zijn, van bibliotheken, buurthuizen, winkels en lokale pubs tot gemeenschappelijke parken of zonne-energie parken.

Een gemiddelde community business heeft 15 medewerkers in dienst en werkt met 30 aangesloten vrijwilligers. Een belangrijke rol hiervan is dat de organisatie ook goed aangesloten blijft bij de lokale gemeenschap.

Asset-based financieren via grond of gebouwen

Het merendeel van de community bedrijven heeft vastgoed of grond in eigen beheer. In totaal zijn er ruim 6.000 gebouwen of grond in eigendom van deze organisaties en dienen als basis voor de exploitatie. Het gaat hierbij vaak om gebouwen of gebieden die belangrijk zijn voor de lokale gemeenschap. De waarde van de assets ligt rond de £1 miljard. Daarnaast was de omzet van de community bedrijven in totaal £890 miljoen.

Download het hele onderzoek hier.

Kennisblog SMF

Werknemersparticipatie - welke vormen zijn er?

Werknemersparticipatie (WNP) is een instrument waardoor medewerkers van een bedrijf kunnen deelnemen in (certificaten van) de aandelen van hun werkgever. De medewerkers participeren daadwerkelijk in het kapitaal en worden op deze manier mede-eigenaar. Dit versterkt de betrokkenheid, waardoor werknemers langer aan de onderneming gebonden en verbonden worden.

In de komende weken zullen de kennisblog van Stichting MKB Financiering gaan over de voor- en nadelen van WNP en de verschillende vormen die er zijn.

Lees verder: "Werknemersparticipatie, deel 1"

Contact

Meer weten over nieuwe financieringsvormen en trends in mkb financiering in binnen- en buitenland?

Neem gerust contact op via een reply op deze nieuwsbrief, via mail (ronald@kleverlaan.com) of telefoon (06-28254452).