Tante Agaath regeling terug? | ONL Podcast mkb financiering | €250m fonds voor scheepvaart | Vermogensrendementsheffing drukt mkb investeringen

Een opvallende trend in de mkb financieringsmarkt is dat er steeds meer gespecialiseerde fondsen en aanbieders beschikbaar komen voor specifieke segmenten. In deze nieuwsbrief enkele voorbeelden van een fonds van €250m voor de scheepvaart en het nieuwe initiatief OIMIO voor kleine vastgoedleningen.

Dit versterkt het beeld dat traditionele "one-stop-shop" aanbieders niet meer voldoende expertise in huis hebben om alle sectoren te kunnen blijven bedienen en de groei van gespecialiseerde non-bancaire financiers door zet.

Deze week werd ook bekend dat diverse Tweede Kamerleden interesse hebben om de Tante Agaath regeling weer in te voeren om het investeren in startende bedrijven te stimuleren. Des te opvallender is het dat het Ministerie van Financiën met de nieuwe opzet van de vermogensrendementsheffing het investeren in bedrijven extra gaat belasten!

Deze artikelen heb ik deze week geselecteerd:

• Tweede Kamer wil tante-agaathregeling nieuw leven inblazen
• Overleeft het wankele peer-to-peer-lenen een volgende crisis?
• MKB-scheepsfonds van € 250 miljoen met staatsgarantie
• OIMIO richt zich op markt kleine vastgoedleningen
• Moties Vernieuwing Zekerhedenregister en nieuwe durfkapitaalregeling naar Tweede kamer
• ‘Financiering nodig? Er is zoveel meer mogelijk!’- ONL Podcast
• Gratis online MOOC over alternatieve financiering
• SMF Blog: Plannen vermogensrendementsheffing treffen het MKB hard

Opmerkingen of aanvullingen? Stuur een reply op deze nieuwsbrief of mail me op ronald@kleverlaan.com.

Ronald

PS. Deze nieuwsbrief doorgestuurd gekregen? Aanmelden kan hier.

Tweede Kamer wil tante-agaathregeling nieuw leven inblazen

Coalitiepartijen VVD, CDA, D66 en ChristenUnie willen de in 2011 afgeschafte tante-agaathlening herintroduceren. Met de regeling kunnen particuliere investeerders startende ondernemers geld lenen tegen gunstige fiscale voorwaarden.

1,5 miljard

Op het hoogtepunt in 2001 maakte 68.000 beleggers gebruik van de regeling, blijkt uit een evaluatie uit 2005 van het ministerie van Economische Zaken. Samen leenden zij 1,5 miljard euro uit. Dit kwam o.a. omdat grootbanken speciale fondsen hadden opgezet waardoor ondernemers tot €1,1 miljoen aan konden trekken. Die regeling was toen vooral onder boeren populair, volgens RTL Z. Daarna nam de animo af als gevolg van versoberde voorwaarden.

Opnieuw invoeren regeling

Volgens de vier coalitiepartijen is er behoefte aan een vergelijkbare regeling met bijbehorende belastingvoordelen. Ze baseren zich daarbij deels op een evaluatie van de mkb financieringsmarkt van het ministerie van Economische Zaken. Een van de aanbevelingen in dat rapport was de terugkeer van de naam Tante Agaath omdat deze beter aansluit bij het familiaire karakter van de lening.

In oktober vorig jaar pleitte ook MKB-Nederland al in zijn jaarlijkse Ondernemersagenda voor de terugkeer van de tante-agaathregeling. Volgens de werkgeversvereniging is er onder veel mkb'ers behoefte aan risicodragend kapitaal.

Overleeft het wankele peer-to-peer-lenen een volgende crisis?

Een opvallende analyse van het Financieel Dagblad afgelopen weekend over de groei van de P2P-lending sector. Hierin wordt aangegeven dat de sector aan de vooravond staat van een nieuwe fase waarin de grote spelers steeds meer op banken gaan lijken en kleine spelers het steeds lastiger krijgen.

P2P-lenders worden Marketplace Lenders en daarna banken

Binnen het artikel wordt duidelijk gemaakt dat steeds meer P2P-leenplatformen die zijn begonnen met het aantrekken van particuliere investeringen voor consumenten of bedrijven, nu aan het verschuiven zijn en het merendeel van het kapitaal aantrekken via institutionele financiers en banken. Volgens het FD kwam in 2018 al 2/3 van de financiering van Funding Circle van institutionele partijen. In de Verenigde Staten gaat het nog harder. De Amerikaanse marktleider LendingClub leende in het derde kwartaal van 2019 voor 96% institutioneel geld uit.

De grootste namen in de industrie gaan daarmee steeds meer op banken lijken, zeker in het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten. De oudste P2P-partij, het Britse Zopa, verwacht nog dit jaar zijn tijdelijke bankvergunning om te kunnen zetten naar een volledige bankvergunning. In de VS azen LendingClub en OnDeck op zo'n licentie. Grote spelers verpakken leningen en verkopen ze door aan professionele beleggers. De markt voor zulke securitisaties groeit fors. Hierdoor beginnen het steeds meer "normale" banken te lijken.

Worden kredieten te eenvoudig verstrekt?

De risico's van het verstrekken van kredieten via Fintech algoritmen worden nu ook steeds meer onderzocht. Eind december publiceerde de Franse Edhec Business School een rapport over de gevaren van P2P-lenen. De onderzoekers wijzen op het risico van verkeerde prikkels. 'Er is geen enkele drang tot betere selectie of controle van leners.'

Dat de sector groeit dankzij een sterke economie stemt de onderzoekers niet gerust. 'In combinatie met veel institutioneel geld ontstaat een giftige cocktail van opportunisme.' Het geld moet de deur uit, en zorgvuldigheid is ondergeschikt.

Na analyse van 6000 leningen op 73 Europese P2P-platformen komt Edhec tot de volgende conclusie: 'Hoge risico's leiden tot lage rendementen. Er lijkt iets fundamenteel mis met de wijze waarop platformen hun risico's inschatten.'

AFM heeft regelgeving aangescherpt - Europese wetgeving op komst

Om particuliere beleggers beter te beschermen scherpte de Autoriteit Financiële Markten (AFM) al in 2017 de voorschriften voor platformen aan. Er kwam een langere bedenktijd, en niet-professionele beleggers krijgen het advies niet meer dan 10% van het vrij belegbare vermogen in P2P te steken.

In het voorjaar van 2021 gaat de nieuwe Europese wetgeving voor peer-to-peer lenen in waarin er meer bedenktijd komt voor beleggers, meer voorlichting en meer transparantie.

Consolidatie in de markt

De Nederlandse marktpartijen zijn op dit moment nog te klein om op termijn te kunnen concurreren met hun internationale concurrenten. Daarnaast verwacht ik dat het merendeel van de huidige platformen hun activiteiten gaat staken wanneer de nieuwe Europese wetgeving in werking gaat treden. Er zullen dan een beperkt aantal aanbieders overblijven.

Het is dan wel belangrijk dat deze aanbieders kritisch blijven op de kredieten die verstrekt worden. Want anders zullen ook deze platformen bij een volgende financiële crisis om gaan vallen, wat de stabiliteit van de sector zeer zou schaden.

MKB-scheepsfonds van € 250 miljoen met staatsgarantie

De Nederlandse scheepsbouwsector heeft afgelopen week  een impuls van 250 miljoen euro gekregen. Institutionele investeerders en de provincie Groningen bieden deze financiering aan Nederlandse mkb-ondernemers die short sea-schepen bouwen of moderniseren via het Nesec Shipping Debt Fund (NSDF).

Financiering voor short sea shipping rederijen

Tussen 2012 en 2017 hebben Noord-Nederlandse scheepsbouwers 112 short sea-schepen gebouwd. De veertig rederijen die op dat vlak actief zijn krijgen nu extra toegang tot krediet om moderne schepen te bouwen ofwel bestaande schepen te moderniseren.

Het fonds verstrekt hypothecair gedekte leningen voor schepen in de short sea-sector. Funding wordt beschikbaar gesteld door de Nederlandse Waterschapsbank, de provincie Groningen en cliënten van zowel NN Investment Partners en Waterland Investment Services.

Staatsgarantie tot 80% op het gehele fonds (totale kosten €9 miljoen)

De staatsgarantie heeft betrekking op 80% van het fonds. Hiermee is dus €200 van het fonds via een staatsgarantie gedekt, wat het risico en de kosten voor de ondernemers en financiers verlaagd heeft.

Deze garantie komt voort uit het Aanvullend actieplan mkb-financiering uit 2014 waarin garantieruimte beschikbaar is gesteld om initiatieven die het aanbod van mkb-financiering verbreden te stimuleren.

Uit de meegestuurde documentatie aan de Tweede Kamer blijkt dat het fonds in eerste instantie niet in aanmerking kwam voor een garantieregeling (omdat het budget uitgeput was), maar na terugtrekken van andere aanvragers was het alsnog mogelijk. De verwachting is dat de maximale looptijd van het fonds 9 jaar is. De garantieregeling zal naar verwachting ca. €9 miljoen kosten voor het fonds.

OIMIO  richt zich op markt kleine vastgoedleningen

Met het nieuw platform OIMIO gaat NIBC leningen van €1 mln tot €10 mln verstrekken. NIBC stapt hiermee in het gat dat grootbanken achterlaten en gaat ook kleine vastgoedleningen verstrekken. Vastgoedbeleggers die kantoren, winkelpanden en ander commercieel vastgoed willen financieren met een lening tussen de €1-10 miljoen kunnen voortaan terecht bij OIMIO.

Gemiddelde lening van €23 miljoen bij grootbanken

Waar de gemiddelde vastgoedlening van banken in Nederland twee jaar geleden nog rond de €8 mln lag, ligt die nu rond de €23 mln. Dat blijkt uit een eerder onderzoek dat accountant- en advieskantoor KPMG enige tijd geleden heeft gepubliceerd.

Groter is aantrekkelijker

De grotere leningen zijn aantrekkelijker voor de banken omdat ze dan minder kosten hebben. Ze hoeven immers maar één keer een lening te verstrekken in plaats van tien keer. Banken schuiven ook op naar grotere volumes, omdat ze steeds vaker delen van de leningen doorschuiven naar bijvoorbeeld institutionele partijen. Dat kan alleen bij grote transacties.

Gespecialiseerde non-bancaire vastgoed financiers

Via crowdfunding wordt al langere tijd vastgoed gefinancierd (al ruim €100 miljoen eind 2018), maar ook gespecialiseerde aanbieders als Fiduciam en Mogelijk richten zich op deze markt en zijn hard aan het groeien.

Moties Vernieuwing Zekerhedenregister en nieuwe durfkapitaalregeling naar Tweede kamer

Gisteren zijn bij het VAO overleg Ondernemen en Bedrijfsfinanciering 2 moties aangehouden en aan de Tweede Kamer aangeboden om hier over te stemmen. Een motie om de Tante Agaath regeling opnieuw in te voeren en een motie over het zekerhedenregister.

Het plan om de Tante Agaath regeling een nieuw leven in te blazen heb ik hierboven al besproken, maar er is ook een motie ingediend door Thierry Aartsen (VVD) om het zekerhedenregister (uit 1970) te vernieuwen:

Constaterende dat de wet rondom het Zekerhedenregister uit 1970 stamt en hierdoor verouderd is, waardoor nog steeds met papieren pandaktes en verpandingslijsten wordt gewerkt,

Constaterende dat (kleine) financiers hierdoor tegen onnodige administratieve regeldruk aanlopen, transparantie in het systeem ontbreekt en de huidige situatie niet duurzaam is,

Verzoekt de regering zo snel als mogelijk met een voorstel te komen om de Wet Zekerhedenregister 1970 te moderniseren,

Voor iedereen die werkt in de financiële sector en hierbij werkt met onderpanden, weet dat het huidige systeem zeer inefficient en ouderwets is. Er komt nog veel papierwerk aan te pas, fysieke stempels van de Belastingdienst en geen transparantie over de werkelijke zekerheden die als onderpand zijn verstrekt.

Zekerhedenregister nieuwe stijl

Vanuit SMF zijn wij dan ook al langere tijd actief om de politiek te bewegen om deze wet te moderniseren en te komen tot een nieuw zekerhedenregister. De oproep van Thierry Aartsen steunen we dan ook van harte!

‘Financiering nodig? Er is zoveel meer mogelijk!’- ONL Podcast

Hans Biesheuvel van ONL voor Ondernemers ging met mij in gesprek over non-bancaire financiering en alles wat ondernemers hierover moeten weten.

We spraken over de laatste groeicijfers, het keurmerk Erkend MKB Financier, de opkomst van een beroepsgroep van mkb financieringsadviseurs en hoe je als ondernemer de juiste financiering kunt vinden.

De samenvatting is hier terug te lezen.

De gehele podcast (30 min) is te beluisteren via Soundcloud of Spotify.

Gratis online MOOC over alternatieve financiering

Binnen het Altfinator project van de Europese Commissie hebben we afgelopen jaar o.a. een uitgebreide online training ontwikkeld voor ondernemers, beleidsmakers en andere geïnteresseerden in de ontwikkelingen en kansen rond alternatieve financiering.

1.200 deelnemers in eerste editie

De eerste editie van de online MOOC was erg succesvol en meer dan 1.200 deelnemers hebben de training gevolgd. De online training zal een breed scala aan financieringsoplossingen bespreken vanuit een internationaal perspectief, zoals crowdfunding, factoring, venture capital, business angels, etc.

Doelgroep financieel adviseurs in Europa

De primaire doelgroep zijn financieel adviseurs in Europa, maar ook ondernemers en investeerders worden uitgenodigd voor deze gratis cursus.

Naast de online lezingen, waar ik er zelf ook nog een aantal van zal geven, wordt er ook begeleiding gegeven. Er worden vooral veel basiselementen behandeld, maar voor veel internationale ondernemers, beleidsmakers en adviseurs zal het zeker erg leerzaam zijn.

Stichting MKB Financiering - kennis blog

Plannen vermogensrendementsheffing treffen het MKB hard

In het nieuwe belastingplan wordt de vermogensrendementsheffing aangepast. Het fictieve rendement over spaargeld wordt nu veel minder belast en rendement op aandelen wordt meer belast.

Een (onbedoeld?) effect van de nieuwe plannen is echter ook dat het een negatieve impact gaat hebben op de financiering door particulieren van het mkb in Nederland. Doordat niet alleen de investeringen in aandelen, maar ook de leningen die via crowdfunding platformen of online beurzen verstrekt worden nu extra belast gaan worden, zal dit een negatief effect hebben op het netto rendement. Hierdoor zullen minder particulieren kapitaal beschikbaar stellen aan het mkb.

Het gehele artikel kan hier verder worden gelezen.

Contact

Meer weten over nieuwe financieringsvormen en trends in mkb financiering in binnen- en buitenland?

Neem gerust contact op via een reply op deze nieuwsbrief, via mail (ronald@kleverlaan.com) of telefoon (06-28254452).