Pandrecht geeft banken (te?) veel rechten | $4 miljard in grootste ICO ooit

Deze week een uitgebreide analyse over het pandrecht (en de verzamelpandakte) die banken inzetten, waardoor andere schuldeisers achter het net vissen bij een faillissement.

Verder deze week:

• "Finance your Growth" platform in VK verwijst ondernemers naar juiste vorm van financiering
  
• De 7 ondeugden van de grootste crowdfunding platformen
  
• Banken moeten kiezen: Kapitaal, infrastructuur of klantrelatie
  
• EIF SME Access to Finance Index - update juni 2018
  
• Beste equity crowdfunding platformen in VS
  
• EOS haalt $4 miljard op in grootste ICO ooit
  

Opmerkingen of aanvullingen? Stuur een reply op deze nieuwsbrief of mail me op ronald@kleverlaan.com.

Ronald

PS. Deze nieuwsbrief doorgestuurd gekregen? Aanmelden kan hier.

Waarom banken bij faillissementen altijd aan het langste eind trekken

Een uitgebreide analyse kwam deze week voorbij op FTM over de macht die banken hebben over andere schuldeisers bij een faillissementen en dat deze macht alleen maar sterker wordt door recente uitspraken van de rechtbank. Belangrijkste wapen van de banken is het pandrecht en dan met name de verzamelpandakte.

90% recovery-rate
Banken laten volgens het artikel weinig los over de uitwinning van de pandrechten,  maar in het onderzoek ‘Doing Business 2018’ van de Wereldbank kwam naar voren dat "secured creditors" (hoofdzakelijk banken met zekerheden), in Nederland bijna 90 procent van hun vordering terugkrijgen bij een faillissement.

Binnen dit onderzoek wordt dit als positief gezien (goed rechtstelsel en zekerheid voor verstrekkers van kapitaal). Het zijn echter wel alleen de banken die hier nu van profiteren. Andere crediteuren vissen meestal achter het net. Hoogleraar Burgerlijk Recht Bas Kortmann gaf in zijn afscheidscollege "Het faillissement, een paradijs voor banken" aan de Radboud Universiteit een schatting: ‘Ik durf de stelling wel aan dat de 'recovery rate' bij banken vele malen — twintig tot dertig keer — hoger is dan bij gewone handelscrediteuren.’

Pandrechten
Dit percentage ligt zo hoog vanwege de pandrechten. Banken vestigen deze vorm van zekerheid op bijvoorbeeld voorraden en de debiteuren van de ondernemer. Hiermee krijgen banken voorrang ten tijde van een faillissement. Als een bedrijf failliet gaat, dan mag de bank als pandhouder buiten de faillissementsboedel om zijn zekerheden cashen. Daarna zijn de curator zelf, de Belastingdienst en het UWV aan de beurt. Daarna is er meestal weinig meer over voor overige schuldeisers.

Verzamelpandakte
De laatste innovatie is de verzamelpandakte in combinatie met een onherroepelijke volmacht. Daarmee kan de bank niet alleen de huidige facturen gebruiken als onderpand, maar vallen automatisch ook toekomstige contracten en facturen.

Is deze situatie nu niet te ver doorgeschoten en is alle regelgeving nu niet alleen maar in het voordeel van banken die gebruik kunnen maken van pandrecht en de verzamelpandakte? Of is dit de enige manier waarop (goedkoop) kapitaal door een bank verstrekt kan worden en kunnen alle andere schuldeisers ook n de toekomst niets verwachten? Een van de curatoren beschreef dit in het artikel als volgt:

Passende zekerheden
Een mogelijke oplossing hiervoor zou zijn om op zoek te gaan naar een manier van passende zekerheden, waarbij niet alleen de zekerheden verdeeld kunnen worden over meerdere verstrekkers van kapitaal, maar dat deze ook automatisch vrijvallen na aflossing van een deel van het krediet en niet automatisch ook gevestigd worden op toekomstige contracten en facturen.

Het is een goed moment om de discussie hierover te gaan starten met alle financiers en andere stakeholders.

"Finance your Growth" platform in VK verwijst ondernemers naar juiste vorm van financiering

In het VK is de British Business Bank al enige tijd bezig om in samenwerking met nieuwe aanbieders van financiering, deze vormen meer bekendheid te geven.  Via een algemeen platform (The Business Finance Guide) werd dit in eerste instantie gedaan, maar van betrokkenen heb ik vernomen dat dit initiatief weinig heeft opgeleverd. Het platform werd weinig gebruikt en had niet voldoende toegevoegde waarde, vooral omdat het erg algemeen was.

Finance Your Growth
De British Business Bank is nu een tweede test gestart met het platform "Finance Your Growth".  Dit initiatief is al meer geïntegreerd in bestaande communicatiekanalen en zal hierdoor wat sneller gevonden worden. Daarnaast is er in deze versie actief samengewerkt met de diverse vertegenwoordigers en brancheverenigingen in de sector. Ook zijn er concrete afspraken gemaakt met de vertegenwoordigers en overheidsdiensten om dit platform actief te promoten.

Curatie door sector
Door deze samenwerking wordt het mogelijk om ook directer door te verwijzen naar aanbieders van financiering. In The Business Finance Guide kon alleen algemene informatie gegeven worden over de vormen van financiering. Nu wordt rechtstreeks doorverwezen naar brache vertegenwoordigers (bijv UKCFA voor equity crowdfunding en P2PFA voor p2p business lending) waardoor personen direct terecht kunnen bij meerdere aanbieders. Ook hebben de branche organisaties actief bijgedragen aan de ontwikkeling van de selectie tool.

De 7 ondeugden van de grootste crowdfunding platformen

Lex van Teeffelen is regelmatig kritisch over (het gebrek aan) professionaliteit van de crowdfunding sector. Hij heeft deze week een artikel gepubliceerd over een aantal problemen ("ondeugden") van de belangrijkste crowdfunding platformen in Nederland zoals hij ze nog steeds ziet:

1. Je eigen aandeelhouders op het platform laten pitchen - Hier ligt inderdaad een risico van belangenverstrengeling, zeker wanneer je zelf de due diligence uitvoert van de projecten. Hoe onafhankelijk en kritisch kun je je opstellen wanneer een (grote) aandeelhouder zelf projecten aanlevert? Uit meerdere onderzoeken blijkt namelijk dat investeerders zelf geen uitgebreid onderzoek doen naar de kwaliteit van het project, maar grotendeels afgaan op de risico-inschatting van het platform. Dit kan ook opgelost kunnen worden door gebruik te maken van externe bureaus voor de beoordeling, zoals Cor de Graaff van Capital Circle in een andere artikel deze week aangeeft.
   
2. Bulletleningen met lange looptijd, geen zekerheden en/of herfinanciering - Investeren in een lening waarvan de hoofdsom pas aan het eind van het project wordt afgelost, kan extra risico's met zich meebrengen, zeker als er geen zekerheden beschikbaar zijn. Het kan in sommige projecten best goed passen, maar daar moet ook een goede rentevergoeding tegenover staan en investeerders moeten begrijpen wat de risico's zijn. Gezien een laatste analyse van de AFM (FD: Zwemmen zonder zwembroek) blijken consumenten wellicht toch te veel risico's nu te nemen vanwege de lage rentestanden bij sparen.
   
3. Werken met een ontheffing - Hier kun je de platformen moeilijk op aanspreken (waarom extra kosten maken als dit niet nodig is), maar zijn punt begrijp ik goed. Eigenlijk zou de toezichthouder dit al eerder af moeten dwingen. Hier is nu ook actief een oproep voor gedaan. Diverse platformen kiezen nu al zelf voor een zwaarder toezichtregime (MiFID-II).
   
4. Stichting Derdengelden met je eigen bestuurder aan boord - Een schijnzekerheid die al langere tijd speelt. Om investeringen in projecten te scheiden van bedrijfskapitaal wordt vaak een externe Stichting derdengelden gestart. Deze organisatie zorgt voor continuïteit van betalingen wanneer het platform zou stoppen. Het minimale model is om met een onafhankelijk bestuur te werken, maar dit uitbesteden aan een gespecialiseerde partij zou nog beter zijn. Dit is nog niet bij alle grote platformen goed geregeld nu.
   
5. Fees upfront pakken - Een risico welke ook door de AFM eerder benoemd is. Wanneer een platform afhankelijk is van de inkomsten op langere termijn, gedurende de looptijd, dan lopen de belangen van de investeerders en het platform meer op een lijn. In dit overzicht op CrowdfundingCijfers wordt ook aangetoond dat hier grote verschillen te zien zijn.
   
6. Algemene of geheel ontbrekende rendementscijfers - De meeste platformen publiceren wel de algemene rendementscijfers (dit is ook vastgelegd in de gedragscode van de branchevereniging), maar dit wordt nog niet uitgesplitst in de verschillende risico categorieën. Ook worden er alleen actuele defaults en rendementen gegeven en niet de te verwachten rendementen.
   
7. Platforms rapporteren hun eigen bedrijfsresultaten niet - De meeste platformen laten weinig los over de levensvatbaarheid van de eigen organisatie. In deze (competitieve) markt kan ik dit goed begrijpen. Om vertrouwen van investeerders, ondernemers en de rest van de markt te krijgen zou het geven van algemene inzichten over stabiliteit van de onderneming echter wel een stap vooruit zijn.
   

Voor een uitgebreide uitleg over deze ondeugden en hoe de verschillende platformen scoren, klik hier voor het hele artikel.

Banken moeten kiezen: Kapitaal, infrastructuur of klantrelatie

Afgelopen week was het Money20/20 congres in Amsterdam waarbij de nieuws FinTech innovaties en trens werden besproken en banken hun laatste aankondigingen deden. Tijdens de sessies werd ook kritisch gekeken naar de (mogelijke) toekomstige rol van de banken in de toekomst. FinTech expert Ghela Boskovich voorspelde daarin drie rollen voor een bank. Het kapitaal, de infrastructuur en de klantrelatie en dat zij een keuze moeten maken:

'Banken zullen moeten kiezen welke rol het best bij ze past, je kan niet meer alle drie zijn.' Makkelijk is die keuze niet, ervaart Boskovich. 'Verandering is nooit “warm and fuzzy”. Het doet pijn.'

Kapitaal
Op dit moment is deze trend al actief te zien. Een groot aantal nieuwe aanbieders van financiers gebruiken een pensioenfonds, bank of andere institutionele partij om kapitaal aan te trekken en tegen eigen risico weg te zetten. Niet alleen voor MKB kredieten, maar ook voor andere financieringsvormen voor bedrijven en voor vastgoedfinanciering.

Infrastructuur
Een ander model is het verzorgen van de infrastructuur (back-office) van de financiële wereld. Denk aan betalingssystemen, maar ook KYC/AML activiteiten. FinTech partijen zoals Adyen tonen aan dat dit een lucratieve markt kan zijn.

Klantrelatie

Fintechs werden lang gezien als charmante nieuwkomers, klein van schaal en niet meer dan een aanvulling op het financiële systeem. Die wereld is lang niet zo overzichtelijk meer. Banken maken in toenemende mate kennis met bedrijven die agressief jagen op hun klanten. Ze zijn sneller, effectiever en missen de rugzak uit het verleden. Voor MKB financiering hebben de meeste banken deze slag al verloren door het ontslaan van veel relatiemanagers.

Een bijzondere uitspraak op het congres Money20/20 waar ik zelf ook de afgelopen jaren veel ervaring mee heb opgedaan bij nieuwe financieringsvormen: "De banken proberen van alles en zeggen hier op het podium de juiste dingen, maar in de praktijk slaagt innovatie zelden. Er is een enorme angst aan het ontstaan. En terecht. Een bestaande bank vernieuwen is 'mission impossible'"

EIF SME Access to Finance Index - update juni 2018

2x per jaar publiceren onderzoekers van het EIF (onderdeel van EIB) een update van de "EIF SME Access to Finance (ESAF) Index". Ze onderzoeken hiermee de toegang tot financiering van MKB ondernemers in alle 28 EU landen. Hierbij wordt de index opgebouwd uit:

Loans

• Percentage of SMEs using bank loans in the last 6 months
  
• Percentage of SMEs using grants or subsidised bank loans in the last 6 months
• Percentage of SMEs not applying for a bank loan because of possible rejection in the last 6 months
• Interest rate for loans under EUR 250k (floating rate with IRF up to 1 year)Interest rate spread (under EUR 250k vs over EUR 1m for floating rate with IRF up to 1 year)Equity:
  
• Venture Capital Investments / GDP
  
• Venture capital availability index
  
• Value of IPO market / GDP
  
• Percentage of SMEs using equity capital in last 6 months
  Credit and Leasing:
  
• Percentage of SMEs using bank overdraft, credit line, or credit card overdraft in last the 6 months
  
• Percentage of SMEs not applying for the above because of possible rejection in last the 6 months
  
• Percentage of SMEs using leasing or hire-purchase in the last 6 months
  
• Median interest rate charged to SMEs for credit line or bank overdraft application in the last 6 months
  Macro Factors:
  
• Gap between actual and potential GDP
  
• Strength of legal rights index
  
• Depth of credit information index
  
• Availability of financial services index
  
• Bank non-performing loans to total gross loans
  
• Percentage of SMEs "feeling that there are no financing obstacles"
  

Uit de laatste cijfers blijkt dat Nederland in 2017 iets minder presteerde dan in 2016, maar nog wel wat beter dan in 2014 en 2015. Wel zit Nederland nog steeds in de middenmoot in Europa. Dit komt grotendeels door lage score op toegang tot leningen en de macro factoren die minder goed scoren dan andere Europese landen. Toegang tot equity kapitaal scoort wel goed en staat Nederland op de 6e plaats.

Volledige onderzoek kan hier worden gedownload (PDF).

Beste equity crowdfunding platformen in VS

Equity Crowdfunding is in Amerika pas sinds kort mogelijk. Hoewel de JOBS-act al in 2012 werd ondertekend door president Obama, heeft de implementatie erg lang geduurd en konden de eerste ondernemers pas starten op 16 mei 2016. Ondernemers kunnen nu tot $1,070,000 ophalen bij retail ("unaccredited") investeerders.

1000 bedrijven - $127 miljoen
In de afgelopen 2 jaar hebben 1000 bedrijven zich geregistreerd bij de SEC om via equity crowdfunding financiering op te halen en in totaal hebben ze nu $127 miljoen opgehaald. Zij hebben hiervoor 50 platformen kunnen gebruiken die hiervoor geautoriseerd zijn, maar er zijn grote verschillen. De 3 grootste platformen (WeFunder, SeedInvest en Start Engine) hebben 70% van de financiering opgehaald en WeFunder en Start Engine hebben samen 50% van alle campagnes gedaan.

EOS haalt $4 miljard op in grootste ICO ooit

De ICO markt is wel wat gewend, maar de ICO van EOS is zelfs in deze markt extreem groot te noemen. De organisatie heeft in een fundraising ronde die een jaar heeft geduurd, in totaal $4 miljard opgehaald om een infrastructuur te ontwikkelen waar andere decentrale, autonome communities (DAC) op ontwikkeld kunnen worden.

Ter vergelijking: Het Nederlandse succesverhaal Adyen heeft afgelopen jaar ruim €100 miljard aan transacties verwerkt wat €218 miljoen omzet opleverde. Zij halen bij de beursgang vandaag ca.€1 miljard op, waarmee het bedrijf op ruim €7 miljard werd gewaardeerd voor dit succesvolle en snel groeiende bedrijf. Dit geeft wel aan dat de crypto-wereld heel veel verwachtingen heeft van de mogelijkheden van EOS. De ontwikkeling van de infrastructuur moet namelijk nog gestart worden.

Contact

Inspiratie opgedaan en verder praten over vraagstukken rond de nieuwe financieringsvormen?

Neem gerust contact op via een reply op deze nieuwsbrief, via mail (ronald@kleverlaan.com) of telefoon (06-28254452).