Nationaal Herstelplan en Herstelfonds nodig | Tjeenk Willink wil meer ruimte voor burgerinitiatieven

Nu de winkels en terrassen weer (een beetje) open gaan, kijk ik deze week ook naar de toekomst en bespreek de plannen van werknemers, werkgevers en banken om bedrijven te ondersteunen.

Het gaat over nieuwe plannen voor een Herstelplan en Herstelfonds, maar ook oude fiscale regelingen, zoals de Tante Agaath regeling, na succes in België van de winwin-lening, liggen nu weer op tafel. Deze laatste regeling kan Nederland tegen beperkte kosten op korte termijn een half miljard euro aan "eigen vermogen" voor het kleinbedrijf kan opleveren, blijkt uit een gesprek die ik heb gehad met PMV, de Belgische uitvoerder van de winwin-regeling.

Daarnaast een bespreking van een uitgebreid onderzoek van de Rabobank naar de huidige coronasteun voor bedrijven, die in Nederland een stuk lager is dan in andere landen.

Artikelen:

  • Nationaal herstelplan nodig met verlengen steunmaatregelen en stimuleren investeringen
  • Banken willen Herstelfonds voor middelgrote bedrijven en Tante Agaath regeling voor mkb
  • Informateur Tjeenk Willink roept op tot steun burgerinitiatieven
  • Rabobank: Nederlandse coronasteun beperkt in internationaal verband
  • ECB & IMF: Banken worden strenger met leenvoorwaarden en kunnen economisch herstel niet financieren

Veel leesplezier weer deze week. Opmerkingen of aanvullingen? Stuur een reply op deze nieuwsbrief of mail me op ronald@kleverlaan.com.

Ronald

PS. Deze nieuwsbrief doorgestuurd gekregen? Aanmelden kan hier.

Nationaal herstelplan nodig met verlengen steunmaatregelen en stimuleren investeringen

De voorzitters van de FNV en VNO-NCW doen een open oproep aan de informateur Tjeenk Willink, het demissionaire kabinet en de nieuwe Tweede Kamerleden om met een herstelplan te komen waarin in ieder geval een

Investeringen blijven sterk achter

Voor economisch herstel en het creëren van duurzame en goede banen is het doen van investeringen van het grootste belang. In Nederland komen deze normaliter niet zozeer vanuit de overheid maar voor ruim 80% vanuit de private sector, schrijven de voorzitters in hun oproep.

Veel bedrijven hebben nu geen financieel vet meer op de botten. Een derde van de Nederlandse ondernemers heeft inmiddels te maken met een toegenomen schuldenlast. Zo’n 16% van het MKB in ontwikkelde landen wordt insolvabel volgens het IMF. In de periode tot en met 2025 zal in Nederland maar liefst € 47 miljard minder worden geïnvesteerd door bedrijven dan zonder corona het geval zou zijn geweest.

De contouren van een nieuw nationaal herstelplan

De voorzitters roepen op om een herstelplan voor de komende 2,5 jaar te ontwikkelen, met daarin onder andere:

  • Verlengen van het huidige corona-steunpakket tot einde van het jaar
  • Schulden aan de overheid over 10 jaar gespreid terugbetalen
  • Fondsen opzetten om het eigen vermogen van bedrijven te versterken

Met het plan moet ook niet te lang gewacht worden. Voor 1 juni wil men dat dit geregeld is.

Oproep van Voorzitters FNV en VNO-NCW: "Naar een nationaal herstelplan!"

Banken willen Herstelfonds voor middelgrote bedrijven en Tante Agaath regeling voor mkb

Banken willen Herstelfonds voor middelgrote bedrijven en Tante Agaath regeling voor mkb

Ook de NVB laat van zich horen tijdens het formatieproces. Waarbij de banken in het begin van de crisis al aan hebben gegeven om onderdeel van de oplossing te willen zijn, zijn de mogelijkheden voor extra schuldfinanciering nu beperkt door de slechte solvabiliteit van bedrijven.

Herstelfonds

Daarom wordt de oplossing nu ook gezocht in het oprichten van een Herstelfonds, waarbij private investeerders, samen met garanties en/of co-funding door de overheid een belang nemen in bedrijf die een maximale schuldpositie hebben. Banken zouden dan een rol kunnen spelen in het fonds voor het beoordelen van de risico's.

Een herstelfonds zou zich moeten richten op middelgrote bedrijven die zorgen voor veel werkgelegenheid, waarschijnlijk minimaal ca. 100fte en >€10m omzet. Het is nog onduidelijk hoe groot het fonds zou moeten worden.

Fiscale regeling voor mkb - Tante Agaath 2.0

De banken roepen naast de oprichting van een herstelfonds ook op tot andere oplossingen om het kleinere mkb te ondersteunen, zoals de in 2001 afgeschafte tante-agaathregeling die particulieren stimuleert om onder fiscaal aantrekkelijke voorwaarden geld te lenen aan mkb-bedrijven.

In mijn eerdere nieuwebrieven heb ik hier al uitgebreid over geschreven (net zoals over het vriendenaandeel) en ook door Stichting MKB Financiering is hier aandacht aan besteed en is hier i.s.m. Hanze Hogeschool ook onderzoek naar uitgevoerd.

Het is mooi om te zien dat er nu langzaam aan een bredere steun ontstaat voor de herinvoering van een fiscaal vriendelijke regeling om particulieren de mogelijkheid te geven om de lokale economie te ondersteunen.

Ervaringen winwin-lening België

Afgelopen week heb ik ter voorbereiding aan de discussies over de fiscale regelingen uitgebreid gesproken met PMV, de uitvoerder van de winwin-lening in België. De regeling is specifiek opgezet als "vrienden & familie" regeling en richt zich op het verstrekken van "zachte" leningen aan ondernemers en wordt door de Belgische overheid als zeer succesvol gezien.

De belangrijkste elementen van de lening zijn:

  • Max 1,75% rente
  • Max €50k per kredietgever (vanwege Corona verhoogd naar max €75k)
  • Max €300k per onderneming
  • 2,5% extra belastingvoordeel voor investeerder (rendement komt dan op 4,25% uit)
  • Garantie van 30% bij eventueel faillissement (Corona regeling 40%)
  • Lening is achtergesteld. Door Belgische banken wordt het nu ook officieel als eigen vermogen beoordeeld in kredietanalyse

De regeling is in Vlaanderen een groot succes. Afgelopen jaar werd er voor €100 miljoen aan leningen verstrekt en dit jaar wordt verwacht dat dit gaat groeien naar €120-160 miljoen.

De positieve effecten zijn groot en de kosten zijn redelijk beperkt (inclusief de fiscale korting). Daarom wordt het in het Belgische parlement ook als een succes gezien. De gehele regeling wordt door PMV ook door 1,5FTE uitgevoerd op dit moment, dus het kan ook eenvoudig ingericht worden.

Ook wordt er samengewerkt met crowdlending platformen om dit te implementeren.

Half miljard aan extra eigen vermogen voor Nederlandse mkb via deze regeling

Als deze cijfers doorgetrokken worden naar de Nederlandse situatie (3x zoveel inwoners) dan zou er op deze manier op jaarbasis minimaal een half miljard aan extra eigen vermogen aangetrokken kunnen worden. Vaak wordt het dan ook weer eenvoudiger voor bedrijven om aanvullende (bancaire) kredieten af te sluiten, waardoor het uiteindelijke effect nog een stuk groter is.

De totale kosten van de regeling vallen relatief mee, blijkt uit de cijfers van PMV uit België. De regeling zelf is eenvoudig op te zetten en te onderhouden met beperkte middelen en de belastingkorting van 2,5% is een zeer lage prijs als bedrijven hiermee weer meer kunnen groeien en meer personeel aan kunnen nemen.

Notitie uit verslag informateur Tjeenk Willink ver burgerinitiatieven

Een opvallende paragraaf in het eerste verslag van informateur Tjeenk Willink voor de komende kabinetsformatie. Hij gaat uitgebreid in op de nieuwe "bestuursstijl", maar geeft daarnaast ook aan dat het voor de verhouding "Burger-Overheid" essentieel is dat de overheid ook vertrouwen heeft in de burger.

Daarbij wordt het burgerinitiatief als belangrijk voorbeeld genoemd, waarbij deze initiatieven actief ondersteund moeten  worden. Met de snelle groei van burgerinitiatieven die bedrijfsmatige activiteiten gaan opzetten (Buurt BV, community bedrijven) is het goed om te zien dat hier in de formatie al actief over wordt gesproken.

Analyse Rabobank naar steunmaatregelen overheden

Rabobank: Nederlandse coronasteun beperkt in internationaal verband

Uit een analyse van de Rabobank blijkt dat ongeveer een derde van de Nederlandse bedrijven aanspraak maakt op ten minste één vorm van coronasteun. Dit lijkt veel, maar de onderzoekers geven aan dat de totale steun in internationaal perspectief laag is.

Waarbij Nederland iets meer dan 4% van het BBP heeft uitgetrokken voor steun, loopt dit in VS, VK en Australië op naar ruim 16%.

G20 investeert fors, met VS als koploper

In de internationale versie van dit onderzoek is de analyse nog verder uitgediept. Daarin blijkt dat de meest ontwikkelde landen (G20) in verhouding het meeste investeerden in de eigen economie. Niet alleen procentueel, maar ook in volume.

Daarbij was Amerika de grootste investeerder. Hier werd $3503 miljard (45% van alle wereldwijde overheidsinvesteringen) in de economie gepompt. De overheidsuitgaven van Nederland ($18 miljard voor steunmaatregelen en ongeveer hetzelfde bedrag voor uitgestelde belastingen) valt dan nog relatief mee.

Economie zou 10% harder gedaald zijn overheidsinvesteringen

De onderzoekers zijn in het internationale onderzoek duidelijk. Bij de G20 landen zou de economische groei gedaald zijn met -13.8% in plaats van de -3.7% waar nu mee gerekend wordt. Dit is ook in de andere werelddelen vergelijkbaar.

Het is dus de vraag hoe snel de economie weer zelfstandig kan gaan groeien wanneer de massale steunpakketten weg gaan vallen, zeker gezien de massale steunpakketten.

ECB & IMF: Banken worden strenger met leenvoorwaarden en kunnen economisch herstel niet financieren

ECB & IMF: Banken worden strenger met leenvoorwaarden en kunnen economisch herstel niet financieren

Uit het kwartaalrapport van de ECB naar de kredietverstrekking door banken (Bank Lending Survey) werd duidelijk dat ook het afgelopen kwartaal de  leenvoorwaarden voor ondernemers licht zijn aangescherpt.

Uit de Nederlandse data bij de DNB blijkt dat dit helaas ook in Nederland nog het geval is. De laatste kwartalen zijn de voorwaarden (licht) aangescherpt, nadat de voorwaarden jarenlang versoepeld werden.

Uit de Nederlandse cijfers blijkt dat de huidige aanscherping vooral komt door strengere eisen rond onderpand en strengere kredietafspraken.

IMF vreest dat banken onvoldoende het economisch herstel kunnen financieren

Het bericht van het IMF dat banken het economisch herstel niet (alleen) kunnen financieren sluit hier op aan. Niet voor niets wordt er door banken opgeroepen om een Herstelfonds op te zetten of om fiscaal vriendelijk eigen vermogen aan te trekken voor ondernemers.

Beiden zijn belangrijk om bedrijven de mogelijkheid te geven om aanvullende financiering op te halen, buiten banken om, om op die manier de post-Corona groei op te vangen en de solvabiliteit kunnen versterken, voordat ze weer bij de banken aan kunnen kloppen voor aanvullende financiering.

Contact

Meer weten over nieuwe financieringsvormen en trends in mkb financiering in binnen- en buitenland?

Neem gerust contact op via een reply op deze nieuwsbrief, via mail (ronald@kleverlaan.com) of telefoon (06-28254452).