Institutionele beleggers & AltFin | InvestNL niet voor mkb | Sprookjes over het nieuwe financieren

Deze week weer een volle nieuwsbrief. Goed nieuws voor sociale ondernemingen. Er wordt onderzoek gedaan door het kabinet voor de oprichting van een nieuwe sociale rechtsvorm.

Ook werd de oprichting van InvestNL deze week besproken. Helaas was er vooral kritiek over marktverstoring en werd niet duidelijk of InvestNL nu werkelijk ook meer financiering voor het mkb mogelijk gaat maken.

Verder kwam er een onderzoek uit naar de kansen voor institutionele beleggers om te investeren in/via crowdfunding platformen.

Deze week bespreek ik de volgende artikelen:

• Institutionele beleggers investeren te weinig in crowdfunding
• Incubator UtrechtInc: 'Bijna 1 miljard euro groeigeld in 10 jaar'
• Groei Geldvoorelkaar zet door vanwege vastgoedfinanciering
• Particulieren investeren 10 miljoen in zonne-energie
• Financiering van mkb geen speerpunt van Invest-NL
• Kabinet verkent haalbaarheid rechtsvorm sociale ondernemingen
• Webinar equity crowdfunding met CrowdCube
• Blog: "Enkele sprookjes over het nieuwe financieren"

Opmerkingen of aanvullingen? Stuur een reply op deze nieuwsbrief of mail me op ronald@kleverlaan.com.

Ronald

PS. Deze nieuwsbrief doorgestuurd gekregen? Aanmelden kan hier.

Institutionele beleggers investeren te weinig in crowdfunding

Afgelopen week publiceerde de Vereniging van Beleggers voor Duurzame Ontwikkeling een uitgebreide whitepaper (pdf) met aanbevelingen voor institutionele beleggers om meer gebruik te maken van de kansen van investeren via crowdfunding platformen en hiermee ook veel (maatschappelijke) impact te kunnen bereiken, naast het behalen van een financieel rendement.

Hoewel het rapport expliciet in gaat op het investeren via crowdfunding, zijn dezelfde kansen ook aanwezig voor investeren via andere vormen van alternatieve financiering. Qredits heeft als sociale microfinancier bijvoorbeeld ook een groot aantal institutionele financiers als partner.

Kansen voor institutionele beleggers

In omringende landen (VK, Duitsland, Frankrijk) wordt door institutionele beleggers al veel meer geïnvesteerd via online platformen. Ook het Nederlandse Aegon is hier bijvoorbeeld al enige tijd actief. In Nederland komt dit echter nog niet erg van de grond en daarom wordt er in het rapport aandacht besteed aan de kansen voor institutionele (duurzame) beleggers. Zij komen hierbij op de volgende punten:

• Crowdfunding platforms bieden de mogelijkheid om te investeren met positieve impact
• Crowdfunding is een groeiende markt die aan het professionaliseren is waardoor deze markt ook interessant wordt voor grote beleggers
• Investeren in crowdfunding platforms kan positieve effecten hebben op de reputatie van institutionele beleggers doordat het een positief signaal geeft naar deelnemers.

Uitdagingen

Als uitdagingen worden de beperkte schaalgrootte en onduidelijkheid over wetgevend kader genoemd. Met de verdere professionalisering en groei van de sector en Europese wetgeving die er aan komt, lijken de grootste belemmeringen op korte termijn opgelost te gaan worden.

Vervolgstappen

De VBDO raadt in het rapport de volgende stappen aan:

• Meer (internationaal) onderzoek naar de kansen en die crowdfunding platforms bieden om zo de bestaande mismatch te verkleinen.
• Investeringen in crowdfunding platforms kunnen op meer innovatieve manieren aangepakt worden, bijvoorbeeld gecombineerd met investeringen in andere seed funds.
• Institutionele beleggers kunnen druk uitoefenen op EU niveau voor een betere regulatie van deze markt. Overheidsgaranties voor een deel van de investering zouden helpen om het risico voor institutionele beleggers te verkleinen. Iets dat we in Engeland al zien gebeuren.

Het hele rapport kan hier worden gedownload (pdf).

Incubator UtrechtInc: 'Bijna 1 miljard euro groeigeld in 10 jaar'

Startups uit de Utrechtse incubator UtrechtInc haalden in de afgelopen tien jaar 920 miljoen euro groeikapitaal op. Sinds haar oprichting in 2009 zijn 192 innovatieve bedrijven ondersteund. Hiervan is twee derde nog actief, overgenomen, of een enkeling zelfs beursgenoteerd. Managing Director Jorg Kop: "Het merendeel van de financieringen komt uit converteerbare leningen die overgaan in aandelen."

Een korte analyse door Investeerders.nl over welke financieringen er door deze starters nu gebruikt zijn.

Seed-funding van Rabobank

Startups die mogen starten binnen de incubator krijgen toegang tot een starterslening die wordt verstrekt door de Rabobank door middel van het Rabo Pre-Seed Fund. Hiervoor kunnen deelnemers tussen €18.000 en €50.000 euro per startup lenen tegen een lage rente van 2,5%.

Aanvullend is maximaal 50.000 euro groeigeld mogelijk. Hiervoor geldt 8 procent rente, mits de ondernemer 20 procent van de totale lening uit eigen middelen kan investeren. Zo niet, dan wordt er 12,5% rente gerekend. De lening van de Rabobank loopt voor maximaal 60 maanden.

Sinds het opstarten van het fonds (2006!) zijn in totaal 163 leningen verstrekt aan 88 bedrijven met een totaal van €3.663.000 aan financiering.

Netwerk van Business Angels

Naast de lening die UtrechtInc bij de start faciliteert, haken veelal particuliere investeerders aan, bijvoorbeeld via Startup Utrecht. Dikwijls gaat het om converteerbare leningen die later worden omgezet in aandelen.

Crowdfunding nog weinig gebruikt

Slechts enkele startups gebruiken crowdfunding. Vaak omdat het project te complex is. Cases als SnappCar zijn echter wel erg succesvol geweest en heeft in totaal ruim €1 miljoen aan investeringen opgehaald via 2 crowdfunding campagnes op OnePlanetCrowd.

Samenwerking met en overname door corporates

De startups die uitgroeien tot succesvolle bedrijven worden nog weleens overgenomen door grote corporates. Vaak gebeurt een overname een jaar of twee na UtrechtInc, wanneer de bedrijven meer opbrengsten hebben en het businessmodel zich bewezen heeft.

Venture Capital

Slechts enkele startups halen op dit moment ook serieus financiering op via Venture Capital. Volgens UtrechtInc lopen we in dit geval nog ver achter op Silicon Valley, waar meer academische startups VC geld ophalen.

Groei Geldvoorelkaar zet door vanwege vastgoedfinanciering

Een uitgebreid artikel deze week over geldvoorelkaar.nl, een van de oudste crowdfunding platformen in Nederland en nog steeds het platform met het hoogste totaal verstrekte volume aan financieringen (met Collin Crowdfund als snelle groeier er net achter).

1500 projecten

In december 2018 vierde Geldvoorelkaar.nl nog dat het als eerste in Nederland meer dan €150 miljoen financierde. Nog geen vijf maanden later staat de teller op €175 miljoen. In totaal heeft het platform nu al 1.500 projecten gefinancierd sinds haar oprichting in 2011.

Meer transparantie in de markt

Op de vraag hoe Geldvoorelkaar nog verder kon groeien, gaf ik aan dat ik dit vooral een uitdaging vind voor de gehele markt. Er moet meer samengewerkt worden om transparantie te geven, bijvoorbeeld op het gebied van inzicht in de gehele leenportefeuilles van platformen en harmonisatie van risicomodellen en investeringscategorieën, waardoor de prestaties van platformen onderling beter te vergelijken zijn.

Groei in samenwerking met institutionele beleggers

Ook heb ik aangegeven dat ik zeker groei blijf voorzien in de crowdfunding markt, maar dat voor een werkelijke versnelling het nodig is dat institutionele beleggers mee gaan financieren via online leenplatformen.

De €100 miljoen die de EIB beschikbaar heeft gesteld om uit te lenen aan Nederlandse en Duitse mkb ondernemers via Funding Circle zorgt niet alleen voor extra beschikbaar (goedkoop) kapitaal, maar ook voor vertrouwen bij ondernemers dat online leenplatformen niet meer "alternatief" zijn, maar het heel normaal is om als ondernemer hier je financiering aan te vragen.

Particulieren investeren 10 miljoen in zonne-energie

Binnen de crowdfunding markt is schaal op lange termijn belangrijk (zie eerdere artikel over co-financiering door institutionele beleggers), maar ook niche-platformen met een duidelijke focus hebben zeker bestaansrecht.

Het platform Zonnepanelendelen.nl heeft zich gespecialiseerd in het financieren van zonne-energie projecten. In een laatste update melden zij dat er via de projecten op hun website al 55 miljoen in zonne-energie geïnvesteerd, waarvan 10 miljoen door 5.300 particulieren.

Oprichter Sven Pluut over de mijlpaal:

"Onze focus op alleen zonne-energie loont. Hierdoor zijn we marktleider en bedienen we zonne-energieprojecten optimaal. Dankzij ons geautomatiseerde platform geven we deze projecten snel en efficiënt toegang tot financiering. Dat zijn onder meer particulieren die direct in deze projecten investeren. Doordat ook banken en energiebedrijven zijn aangesloten op ons platform kunnen we samen nog meer impact maken.”

500 miljoen aan zonne-energie projecten financieren

De ambitie van het bedrijf is in ieder geval groot. Ze hopen over vijf jaar 500 miljoen aan projecten gefinancierd te hebben en 50.000 hebben laten investeringen in zonne-energie projecten.

Financiering van mkb geen speerpunt van Invest-NL

De Tweede Kamer wil dat de focus van het nieuw op te richten staatsinvesteringsfonds komt te liggen op ondersteuning van de energietransitie. Het fonds krijgt bij de start 2,5 miljard om projecten van de grond te krijgen die een dusdanig lange adem vergen dat private beleggers hierin niet willen of kunnen investeren. De Kamerleden vinden de huidige speerpunten van energie, verduurzaming, mobiliteit, voedsel, zorg, veiligheid en onderwijs echter zo talrijk dat er bijna alles onder kan vallen.

Verstoring van de markt

Eerder klaagden private investeerders (via de NVP) al dat Invest-NL de markt dreigt te verstoren: "Het moet projecten van de grond krijgen die de markt te riskant vindt en tegelijkertijd een marktconform rendement halen. Hoe voorkom je dat de overheid dat probeert te doen door marktpartijen te verdringen?"

Geen €2,5 miljard, maar €1,7 miljard voor binnenlandse investeringen

Van de oorspronkelijke €2,5 miljard is al €800 miljoen geoormerkt voor investeringen in het buitenland, via een joint-venture met FMO.

Geen focus op mkb financieringen

Hoewel MKB Nederland en VNO-NCW erg tevreden zijn over het wetsvoorstel in aanloop naar de Kamerdiscussie, zie ik persoonlijk weinig redenen tot enthousiasme in het huidige wetsvoorstel. Het CDA heeft zich in het Kamerdebat ook sterk gemaakt voor het mkb, maar er zijn weinig concrete toezeggingen gekomen.

Tot nu toe is de enige toezegging die ik heb gezien dat (mkb) ondernemers met een goed plan vanaf 5 miljoen aan financiering mogelijk ook een aanvraag in kunnen dienen. Dat lijkt wel de ondergrens te zijn voor directe aanvragen en waarschijnlijk zal dit een stuk hoger te komen liggen.

Co-financiering of garantieregelingen

Wat ik tot nu toe nog een gemiste kans vind in de plannen is dat er niet (net als bij de British Business Bank) actief ingezet wordt op het versterken van bestaande (alternatieve) financiers door bijvoorbeeld co-financiering of garantieregelingen beschikbaar te stellen. Ik hoop zeker dat hier naar gekeken wordt en ik ben zeker ook bereid om hier mijn ideeën over te leveren!

Gisteren is de machtigingswet officieel goedgekeurd en kan InvestNL verder met de oprichting.

Kabinet verkent haalbaarheid rechtsvorm sociale ondernemingen

De ministerraad heeft besloten om de regelgeving en het speelveld voor ondernemingen met sociale of maatschappelijke doelen actief te gaan verbeteren. Staatssecretaris Keijzer van Economische Zaken en Klimaat start daarom met een onderzoek naar de wenselijkheid van de introductie van een nieuwe rechtsvorm voor deze bedrijven:

“Ondernemers, maatschappelijke organisaties, onderzoekers en de politiek vinden allemaal een verdere verkenning van de behoeften van sociale ondernemers en de mogelijkheden voor betere (h)erkenning van deze bedrijven noodzakelijk. Daarom gaat het kabinet actief aan de slag met dit vraagstuk, omdat dit van belang is voor zowel onze maatschappij als onze economie. Ik betrek hierbij ook het initiatief vanuit de Tweede Kamer om de Code Sociaal Ondernemen wettelijk te verankeren.”

Een mooi initiatief, waar al jaren actief actie voor gevoerd wordt, oa door Social Enterprise NL. Het is nu wachten op de verdere uitwerking, maar het kan goede kansen opleveren voor betere (h)erkenning van bedrijven die zich op deze manier willen organiseren en het levert ook nieuwe mogelijkheden voor financieren op. Bijvoorbeeld voor aangepaste wetgeving of garantieregelingen die voor dit type organisaties beschikbaar komen.

In andere landen in Europa zijn hier al voorbeelden van te vinden. De "Co-operative and Community Benefit Societies" in het VK kunnen bijvoorbeeld vanwege het lokale karakter eenvoudiger financiering in kleine kring aantrekken.

Webinar equity crowdfunding met CrowdCube

Hoewel equity crowdfunding in Europa nog steeds een stuk kleiner is dan crowdlending/ p2p-lending, is het wel aan een gestage opmars bezig. Vooral in het VK verstrekken de grootste equity crowdfunding platformen zoals CrowdCube en Seedrs al het meeste aantal financieringen (dus ook meer dan VC of overheidsfondsen).

Altfinator webinar

Voor de Europese Commissie ben ik betrokken bij een Europees programma om alternatieve financiering meer bekendheid te geven. In het najaar zullen we met een uitgebreide serie met online trainingen (MOOC) komen. We zijn in eerste instantie gestart met een aantal webinars. Begin dit jaar heb ik de kick-off gegeven met een introductie over "the current state of Alternative Finance in Europe" (hier terug te kijken).

Op 13 juni (11:30 CET) wordt in samenwerking met Crowdcube een nieuw interactief webinar georganiseerd over equity crowdfunding. Daar zal ook de CEO van Nanusens spreken, die 1,8 miljoen via equity crowdfunding heeft opgehaald.

Aanmelden voor het (gratis) webinar kan hier: "How to use equity crowdfunding for financing innovative SMEs"

Stichting MKB Financiering blog

Een van de doelstellingen van Stichting MKB Financiering is het vergroten van de kennis rond alternatieve financieringsvormen voor ondernemers en adviseurs. De komende maanden zal er dan ook elke week een inhoudelijk artikel worden geplaatst die de mogelijkheden en verschillende vormen van alternatieve financiering bespreekt.

Elke week een seintje krijgen wanneer het nieuwe artikel live staat? Meld je dan nu hier direct aan.

Enkele sprookjes over het nieuwe financieren

Waar haalt een MKB ondernemer financiering voor zijn bedrijf vandaan? Bij een bank natuurlijk….of toch niet? Wanneer gesproken wordt over ondernemingsfinanciering bestaan er enkele hardnekkige misverstanden. Misverstanden die inmiddels zó ver van de werkelijkheid af staan dat wij ze zelfs sprookjes noemen. In deze blog worden een aantal van deze misverstanden rechtgezet.

Contact

Inspiratie opgedaan en verder praten over advies en onderzoek rond nieuwe financieringsvormen?

Neem gerust contact op via een reply op deze nieuwsbrief, via mail (ronald@kleverlaan.com) of telefoon (06-28254452).