Europese Crowdfunding wet in 2021 | Fiscaal vriendelijke MKB Community lening | Consolidatie in crowdfunding markt
Door het opstarten van enkele grote Europese projecten en nieuwe onderzoeken naar medewerkersparticipatie en community enterprises (daarover in volgende nieuwsbrieven meer) ben ik enige tijd niet aan mijn nieuwsbrief toegekomen. Vanaf deze week zal deze nieuwsbrief weer regelmatig verschijnen. Dank ook voor jullie mailtjes om mij hier toe aan te zetten.
Deze week een korte inhaalslag met de belangrijkste nieuwsfeiten van de afgelopen maanden en daarom een uitgebreide nieuwsbrief.
Onder andere een uitgebreide analyse van de nieuwe Europese Crowdfunding wetgeving, het fonds voor non-bancaire financiers wat Invest-NL heeft aangekondigd en daarnaast een oproep aan de politiek om een fiscaal vriendelijke "MKB Community Lening" te introduceren.
Artikelen deze week:
- Europese crowdfunding wetgeving versterkt sector
- Consolidatie in crowdfunding industrie op komst?
- Kabinet en Invest-NL gaan non-bancaire financiers ondersteunen
- Stimuleer investeren in mkb met fiscaal aantrekkelijke MKB Community Lening
- Maatschappelijke BV moet ophalen financiering vereenvoudigen
- Leningen voor ondernemers in cultuursector
- Duurzaam MKB Fonds brengt crowdfunding en institutionele financiering samen
- Crowdfunding in Corona tijd #wakeuptocorona
- Vacature bedrijfsmodellen en (community) financiering - UU
- Terugblik MKB Financieringsevent 2020
Veel leesplezier weer deze week. Opmerkingen of aanvullingen? Stuur een reply op deze nieuwsbrief of mail me op ronald@kleverlaan.com.
Ronald
PS. Deze nieuwsbrief doorgestuurd gekregen? Aanmelden kan hier.
Europese crowdfunding wetgeving versterkt sector
Het Europees parlement heeft op 5 oktober definitief ingestemd met een Europese crowdfunding wetgeving die nationale wetgeving gaat vervangen en meer zekerheid gaat bieden aan investeerders en ondernemers.
Ook geeft het platformen de mogelijkheid om eenvoudiger in meerdere landen actief te worden, omdat de vergunning in alle landen geldig is. Vanaf 20 november 2021 gaat deze wetgeving al in en is dan direct in alle Europese landen geldig.
€5 miljoen limiet voor ophalen financiering
Naar aanleiding van het nieuws werd ik samen met Europarlementariër Caroline Nagtegaal, die zich vanuit het Europees parlement hiervoor heeft ingezet, geïnterviewd door het Financieel Dagblad . Zij gingen hierbij vooral in op de verhoging van de grens naar €5 miljoen wat bedrijven onder de nieuwe wet op mogen halen.
Ook in internationale media werd uitgebreid aandacht besteed aan dit nieuws en verschillende media vroegen mij om hier duiding aan te geven. Zo publiceerde CrowdfundInsider een artikel waarbij zij in gingen op de rol van het Key Investment Information Sheet voor investeerders en de mogelijke impact op de markt van cryptoassets (spolier: dit valt hier niet onder en er komt losse wetgeving voor) en vroeg Tech.eu mij om mijn visie te geven over de impact voor de Europese crowdfunding industrie en de stappen die te verwachten zijn in de komende maanden.
Impact voor Nederlandse markt
In Nederland gaat er in ieder geval veel veranderen, omdat wij tot nu toe met ontheffingen hebben gewerkt en geen specifieke crowdfunding vergunningen hebben gehad.
Hierbij een korte samenvatting met de belangrijkste verschillen:
- Ontheffingen gaan vervallen. Alle crowdfunding platformen met ontheffing moeten een vergunning aanvragen. Vanwege voorwaarden zullen niet alle bestaande crowdfunding platformen daar aan kunnen voldoen.
- Crowdfunding platformen met een Mifid-vergunning zullen afweging moeten maken om Mifid vergunning te blijven gebruiken of een nieuwe Crowdfunding vergunning aan te vragen.
- Maximaal bedrag per jaar voor ondernemers om op te halen wordt verhoogd van €2,5 miljoen naar €5 miljoen
- Er is geen maximum bedrag meer per investeerder per project
- Er komt geen maximum bedrag wat investeerders per jaar kunnen investeren
- Platformen kunnen investeerders via een ‘prikbord’ de mogelijkheid geven om leningen te verhandelen
- Ervaren en niet-ervaren investeerders krijgen andere behandeling
- Niet-ervaren investeerders moeten na een totaal aan investeringen boven €1.000 (of 5% van het inkomen) op het platform elke keer een risico-waarschuwing krijgen.
Mijn eigen uitgebreide analyse is hier terug te lezen: Crowdfunding in Europe - leading SME and startup financing in next decade
Consolidatie in crowdfunding industrie op komst?
Het kwam toch nog als een verrassing dat de twee grootste Europese Equity Crowdfunding platformen besloten om samen verder te gaan. Crowdcube en Seedrs zijn de laatste 8 jaar de bekendste en meest succesvolle equity crowdfunding platformen geweest in Europa en groeiden beiden snel.
£2 miljard aan investeringen
Gezamenlijk hebben de platformen £2 miljard aan investeringen opgehaald en hiermee groeikapitaal voor 1,500 startups en scaleups gerealiseerd, waaronder "unicorns" zoals bierbrouwer Brewdog en de Fintech Revolut. In het VK stonden zij ook beiden bovenaan in de lijstjes van organisaties die de meeste startups per jaar financierden. De gezamenlijke waarde van de bedrijven wordt geschat op $140 miljoen.
Consolidatie vanwege Europese crowdfunding wetgeving
Tot nu toe waren de platformen vooral op de markt in het VK gericht. Voor de internationale groei in Europa en er buiten, vinden zij het echter belangrijk om samen op te trekken. Dit is een teken dat de komende jaren er waarschijnlijk wel meer overnames plaats zullen vinden en de crowdfunding markt zal gaan consolideren. Vooral gezien de nieuwe Europese crowdfunding wetgeving wordt het veel eenvoudiger voor aanbieders om in meer landen actief te gaan worden.
Impact voor Nederland
De Nederlandse equity crowdfunding markt is nog relatief klein. Het merendeel van de financieringen vind hier plaats via leningen. De markt voor risicokapitaal is echter wel langzaam aan het groeien en organisaties zoals NPEX financieren steeds vaker scale-ups en grotere bedrijven die €1 miljoen en meer an financiering zoeken. Ook Symbid is natuurlijk al lang actief in de Nederlandse markt om equity financiering voor startups te verstrekken.
Crowdcube heeft enkele jaren geleden geprobeerd om naar Nederland te komen. Dit was echter niet succesvol, vooral omdat de markt te klein voor hen was om een lokaal kantoor op te zetten en te voldoen aan lokale wetgeving. Als Crowdcube/Seedrs echter gebruik kan maken van de Europese crowdfunding vergunning vanaf eind 2021 (afhankelijk van de Brexit-onderhandelingen) dan kunnen zij heel Europa gaan bedienen via één vergunning. Afhankelijk van de landen waar ze zich op willen gaan focussen, zullen startups en scaleups vanaf 2022 waarschijnlijk ook in Nederland actief benaderd gaan worden.
Ik verwacht daarnaast ook zeker dat door de nieuwe ECSP wetgeving er minder andere crowdfunding platformen in Nederland over zullen blijven die zich richten op het verstrekken van mkb leningen. Of deze gaan samenwerken of gewoon gaan stoppen zal de tijd leren. Wel voorspel ik dat we in 2022 een veel overzichtelijker landschap hebben van crowdlending platformen.
Kabinet en Invest-NL gaan non-bancaire financiers ondersteunen
Het kabinet en Invest-NL willen elk 250 miljoen euro investeren in start- en scale-ups, waarbij ook nadrukkelijk de opzet van een fonds voor non-bancaire financiers wordt benoemd.
Vanuit Stichting MKB Financiering hebben we ons hier voornamelijk achter de schermen een jaar lang hard voor gemaakt en met een publieke oproep is mogelijk het laatste zetje gegeven. Het is mooi om te zien dat dit nu daadwerkelijk van de grond gaat komen. We zullen natuurlijk actief contact houden met Invest-NL en EZK over de exacte invulling van het fonds.
Financiering via fondsen
De bedoeling is dat Invest-NL drie fondsen op gaat zetten:
- Dutch Future Fund - Een "Fund-in-Fund" waarbij een fonds van €300 miljoen wordt opgezet (waarvan de helft vanuit het Europese EIF komt) om via een investering in andere VC fondsen in totaal €1,5 miljard vrij te maken
- Deeptech Fonds - Een publiek investeringsfonds gericht op kennisintensieve start- en scale-ups. Dit fonds wordt vormgegeven i.s.m. Techleap en de ROMs in Nederland die nu ook de COL-regeling uitvoeren.
- Non-bancaire financiers Fonds - Een fonds voor het bevorderen van alternatieve financiering voor groeibedrijven. Dit fonds zal ondersteuning bieden aan non-bancaire financiers om het verstrekken van (groei)financiering aan het mkb te versnellen.
Voor het laatste fonds is SMF de logische partij om samen met Invest-NL en het Ministerie van EZK dit fonds vorm te geven. We zullen dan ook actief in overleg gaan met beiden om dit fonds verder uit te werken.
Invest-NL nu echt van start
Met de lancering van deze fondsen lijkt Invest-NL ook werkelijk goed van start te gaan na een wat lastige opstartperiode. Uit de blog post van Wouter Bos op de site van Invest-NL lijkt hij zelf ook blij te zijn dat ze nu werkelijk uit de startblokken kunnen komen met de eerste concrete resultaten.
Dat het fonds voor non-bancaire financiers een belangrijke hoeksteen gaat worden voor Invest-NL blijkt wel uit het feit dat de indirecte financiering (via non-bancaire financiers) meermaals terug komt in de blog post als manier om de wettelijke doelstelling om er ook voor het mkb te zijn te ondersteunen.
Kamerbrief
Ook in de interim rapportage over de voortgang van Invest-NL die deze week is verzonden aan kamerleden ter voorbereiding van de begrotingsbehandeling van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat wordt dit concreet als volgt omschreven:
Uit vorige crises weten we dat juist non-bancaire financiering in crisistijden soelaas kan bieden voor het MKB omdat daar een focus op het MKB bestaat, het productaanbod flexibel is en er een hogere risicotolerantie bestaat; dit terwijl banken in crisistijd geneigd zullen zijn zich op grotere klanten te richten en hun kredietcriteria juist aan te scherpen. Invest-NL en het ministerie gaan samen een vehikel ontwikkelen om, al of niet samen met EIF, deze financieringsbron voor het MKB verder te ontwikkelen en stimuleren.
De interim rapportage is hier te downloaden.
Stimuleer investeren in mkb met fiscaal aantrekkelijke MKB Community Lening
Afgelopen zomer is een onderzoek uitgevoerd naar de fiscale stimuleringsmaatregelen om particulieren te laten investeren in het mkb en startups. Hierbij is een vergelijkend onderzoek uitgevoerd naar de situatie in vergelijkbare landen.
Het advies wat hier uit naar voren is gekomen dat het verstandig zou zijn om in Nederland de Win-win lening in te voeren, zoals in België al gebruikelijk is en elementen van de Durfkapitaal regeling mee te nemen.
Hiermee zouden we in Nederland een nieuwe "MKB Community lening" kunnen introduceren om investeringen te stimuleren en hiermee er voor te zorgen dat financiering beschikbaar blijft voor het mkb.
Win-win lening
Deze regeling maakt het mogelijk voor particulieren om een achtergestelde lening te verstrekken tegen een laag rentepercentage. Een particulier kan tot € 75.000 verstrekken voor een looptijd van 5 tot 10 jaar en een onderneming kan in totaal tot €300.000 aan financiering ophalen volgens deze zachte voorwaarden (max rentetarief in België is vastgesteld op 1,75%).
De Win-win lening biedt de volgende fiscale voordelen in België voor investeerders:
- Een jaarlijkse belastingkorting voor de hele looptijd van de lening. De belastingkorting bedraagt 2,5% van de berekeningsbasis, wat neerkomt op een belastingkorting van maximum 1.250 euro per jaar (want 50.000 euro is het maximum per kredietgever);
- De mogelijkheid tot een eenmalige belastingkorting in het geval dat de lening niet wordt terugbetaald. Deze belastingkorting bedraagt 30% van het openstaand kapitaal van de lening die definitief verloren is gegaan.
Durfkapitaalregeling
Deze regeling is gebaseerd op de Tante Agaath regeling uit 2001 voor het verstrekken van durfkapitaal aan ondernemers. Deze was als volgt vormgegeven:
- Een (gemaximeerde) vrijstelling voor box 3 van de Wet IB 2001 voor directe en indirecte beleggingen in durfkapitaal.
- Verliesaftrek voor de inkomstenbelasting op directe beleggingen in durfkapitaal
- Heffingskorting voor directe beleggingen in durfkapitaal.
De MKB Community Lening
Ik zou een groot voorstander zijn om in eerste instantie de Nederlandse variant van de win-win lening te introduceren: De MKB Community lening. Dit vanwege het feit dat de leningen voornamelijk aangetrokken vanuit het eigen netwerk van de ondernemer (vrienden/familie).
Deze variant is relatief eenvoudig op te zetten en door de lage maximale rente wordt kans op misbruik verkleind. Voor de belastingkorting kan eventueel aangesloten worden bij het model dat nu al beschikbaar is voor "groene beleggingen".
Bij de implementatie zou ook rekening gehouden worden met het feit dat de lening niet alleen onderhands verstrekt kunnen worden, maar dat dit ook via online (crowdfunding) platformen plaats zou kunnen vinden. Enkele platformen zoals CrowdAboutNow faciliteren namelijk al dit soort "community leningen" met lage rentetarieven.
Politiek aan zet voor versterken solvabiliteit mkb
In een open brief aan de politiek hebben Stichting MKB Financiering en ONL de bewindslieden nogmaals opgeroepen om het investeren door particulieren in startups en mkb bedrijven weer fiscaal aantrekkelijk te maken, net als in omringende landen.
De politiek is nu aan zet om stappen te maken en er voor te zorgen dat het eenvoudiger gaat worden voor mkb bedrijven om de financiële weerbarheid en de solvabiliteit te versterken door het aantrekken van meer risicokapitaal.
Maatschappelijke BV moet ophalen financiering vereenvoudigen
Ondernemers en organisaties die maatschappelijke vraagstukken voor onder meer energie en klimaat, arbeidsparticipatie, zorg, onderwijs en veiligheid aanpakken, krijgen juridische (h)erkenning én actieve begeleiding vanuit het kabinet bij wet- en regelgeving, kennisdeling en het verkrijgen van financiering.
De ministerraad heeft ingestemd met een brief aan de Tweede Kamer van staatssecretaris Keijzer van Economische Zaken en Klimaat waarin de introductie van de zogenoemde maatschappelijke BV wordt aangekondigd: een aparte juridische erkenning voor maatschappelijke ondernemers.
Maatschappelijke BV
De maatschappelijke BV gaat door het kabinet de komende periode wettelijk worden uitgewerkt. Bedrijven en organisaties die hiervoor mogelijk in aanmerking gaan komen, laten zich kenmerken door een statutair vastgelegde maatschappelijke missie. Er komt een aparte wet waarin criteria worden vastgelegd waaraan de onderneming moet voldoen om zich in te schrijven als maatschappelijke BV.
Verkrijgen van financiering
In het nieuwsbericht wordt nadrukkelijk melding gemaakt dat deze maatschappelijke ondernemingen extra ondersteuning krijgen bij het verkrijgen van financiering. Een belangrijke stap hierbij zou zijn om wet- en regelgeving rond het ophalen van financiering beter aan te sluiten bij dit soort type organisaties.
Leningen voor ondernemers in cultuursector
In de culturele sector worden organisatie voornamelijk gefinancierd door subsidies of fondsen. Cultuur + Ondernemen is een organisatie die al langer leningen beschikbaar stelt aan ondernemers in de culturele sector en via adviezen culturele ondernemers ondersteund bij het opstellen van een businessplan hiervoor. Er is nu door de overheid extra budget beschikbaar gesteld voor culturele ondernemers om de Corona-crisis te overleven.
Cultuur Opstart Lening
Als onderdeel van de Corona-ondersteuning voorde culturele sector is er een budget van € 30 miljoen beschikbaar gesteld via Cultuur+Ondernemen in de vorm van de Cultuur Opstart Lening.
De lening stelt culturele en creatieve organisaties in staat te investeren in producties, programma’s, projecten en producten. Hiermee krijgen ondernemingen financiële ruimte om de huidige financieel onzekere periode te overbruggen en weer op kunnen te starten.
De lening is specifiek bestemd voor ondernemingen in de culturele sector en wordt uitgeleend tegen een rentepercentage van 1% met een looptijd van 3 jaar.
Tot nu toe is slechts €7,5 miljoen aan aanvragen ingediend, waarvan ze verwachten maar €4 miljoen toe te kunnen kennen, zegt directeur Titia Haaxma in het FD. De deadline voor indienen van een aanvraag loopt tot 31 december.
Duurzaam MKB Fonds brengt crowdfunding en institutionele financiering samen
Het Duurzaam MKB Fonds is een nieuw initiatief van Startgreen Capital waarbij een fonds van €10 miljoen is opgezet, waarvan de €5 miljoen beschikbaar is gekomen via InvestNL en de andere helft van (oud) ondernemers en family-offices.
Het bijzondere van dit fonds is, dat er de mogelijkheid is om per project tot 40% aan aanvullende financiering via crowdfunding op te halen. Dit zal via het eigen crowdfunding platform OnePlanetCrowd van Startgreen verlopen.
BMKB-C garantie ook voor crowd
Het fonds heeft de mogelijkheid gekregen om staatsgegarandeerde (BMKB-C) leningen te verstrekken. Dit kan ook toegepast worden op het deel aan financieringen wat via de crowd wordt opgehaald. Hiermee kunnen ook de leningen die door particulieren worden verstrekt een garantie krijgen van 67,5% wanneer deze niet terugbetaald wordt door de ondernemer.
Duurzame MKB ondernemers
Het nieuwe fonds richt zich specifiek op duurzame mkb ondernemers en familiebedrijven die nu problemen om in aanmerking te komen voor financiering. Dit zijn ondernemers die aan één of meerdere ‘Sustainable Development Goals’ bijdragen. Deze zijn vastgesteld door de Verenigde Naties en worden gezien als wereldwijde doelstellingen voor duurzame ontwikkeling.
Het fonds wordt bijeengebracht door Invest-NL en verschillende (oud-)ondernemers en beschikt momenteel over ruim € 10 miljoen. Het fonds kan hiermee kredieten tussen € 200.000 en € 2 miljoen verstrekken aan duurzame ondernemers en het heeft een sterke focus ook op bedrijven die weinig zekerheden kunnen bieden
Crowdfunding in Corona tijd #wakeuptocorona
Een mooi voorbeeld hoe succesvol donatie crowdfunding ook kan zijn. Het Leidse LUMC heeft via een grootschalige donatiecampagne ruim €1 miljoen aan donaties opgehaald voor Corona onderzoek.
Het bedrag werd gedoneerd door meer dan 6.000 donateurs.
Vacature bedrijfsmodellen en (community) financiering - UU
Een van de projecten waar ik bij betrokken ben is een groot Europees onderzoek naar de transformatie van historisch erfgoed door middel van nieuwe businessmodellen en (community) financiering.
Post-doc onderzoeksfunctie voor 2 jaar
Binnen dit project is er bij de Universiteit Utrecht een functie beschikbaar om de komende 2 jaar onderzoek te gaan doen naar nieuwe businessmodellen in deze setting en op welke manier (community) financiering hier een rol in kan spelen. Het is een post-doc functie voor in ieder geval 2 jaar.
Meer informatie en solliciteren kan tot 9 november via de vacature site van de Universiteit Utrecht.
Terugblik MKB Financieringsevent 2020
Op 8 oktober vond het jaarlijkse MKB Financieringsevent plaats. Vanwege corona maatregelen kon er helaas geen publiek aanwezig zijn, maar met 3 ronde-tafel gesprekken en 4 inhoudelijke webinars werd er veel informatie gedeeld en was er veel interactie mogelijk met de ca. 500 online deelnemers.
Ronde-tafel gesprekken
Vanwege de Corona-beperkingen werd de bijeenkomsten in delen geknipt en werden de interviews in drie delen gedaan. In het eerste en derde deel mocht ik als host de discussies begeleiden aan tafel. Het tweede interview werd gedaan door Hans Biesheuvel
- Herstructureren en (her)financieren (video) - In het eerste gesprek werd ingegaan op de laatste ontwikkelingen in de mkb financieringsmarkt. Met Hans Klein Swormink (KvK) werden de inzichten rond faillissementen besproken en de vragen die KvK nu binnenkrijgt. Daarna werd met André Dolsma (Qredits) en Tim Zoete (Voldaan) besproken welke nieuwe mogelijkheden ondernemers nu hebben om non-bancaire financiering aan te vragen.
- Wat anderen doen (video) - Hans Biesheuvel ging in zijn interview met ondernemers Leon Toeset (Skipp) en Giselle van der Star (Atelier Jungles) in op wat de ondernemers op dit moment doen.
- Update voor (en door) intermediairs (video) - In het laatste deel ging ik in gesprek met Bert Duurland (Stichting MKB Financiering), Lex van Teeffelen (Professor of Finance Hogeschool Utrecht) en Carlo van der Weg (Credion) over de opkomst en rol van de mkb financieringsadviseur als intermediair in de markt.
Alle gesprekken zijn hier terug te kijken: MKB Financieringsevent
Contact
Meer weten over nieuwe financieringsvormen en trends in mkb financiering in binnen- en buitenland?
Neem gerust contact op via een reply op deze nieuwsbrief, via mail (ronald@kleverlaan.com) of telefoon (06-28254452).
Comments ()