CrowdThermal project van start | Sociale obligaties | Social Impact Bonds | Community Finance onderzoek

Deze nieuwsbrief schrijf ik in de trein terug uit Brussel waar ik bij de opstart van een nieuw Europees project genaamd CrowdThermal aanwezig was.

De Europese Commissie heeft ons dit project gegund (budget €2,3 miljoen) om de komend 3 jaar de kansen en mogelijkheden van Community Financiering, inclusief sociale acceptatie, voor geothermie projecten te onderzoeken en toe te passen. Een heel mooi project waar ik persoonlijk erg enthousiast over ben, waarbij lokale betrokkenheid en financiering van duurzame energie initiatieven gecombineerd gaan worden!

Daarom heeft deze nieuwsbrief als thema "Sociale Financiering", met artikelen over de meer sociale vormen van financiering zoals Social Impact Bonds, een analyse over onderzoeksvragen voor Community Finance, maar ook inzicht in de snelgroeiende markt van sociale obligaties.

Hiervoor heb ik de volgende artikelen gekozen:

• Nieuwe financieringsvormen voor duurzame (geothermie) energie
• Social Impact Bonds: hype of onomkeerbare beweging?
• Onderzoeksagenda voor Community Financiering
• Sociale obligaties financieren dit jaar $15 miljard aan sociale projecten
• Ondernemer mist goede, onafhankelijke adviseur voor financiering
• SMF blog: Cashflow problemen: 8 manieren om ze te voorkomen

Congressen voor professionals:

• 30/9 Dag van de Kredietunie 2019
• 14/10 Europese Commissie workshop voor Nationale AltFin experts en beleidsmakers
• 15/10 European Alternative Finance Research Conference 2019
• 29/10 Het beroep financieringsadviseur binnen de financieringsmarkt

Opmerkingen of aanvullingen? Stuur een reply op deze nieuwsbrief of mail me op ronald@kleverlaan.com.

Ronald

PS. Deze nieuwsbrief doorgestuurd gekregen? Aanmelden kan hier.

Nieuwe financieringsvormen voor duurzame (geothermie) energie

Na een lange voorbereiding en een uitgebreid selectieproces, ben ik blij om eindelijk te kunnen communiceren dat we met CrowdfundingHub, als community finance expertise bureau, samen met een consortium van geothermie organisaties een groot project gegund hebben gekregen om de komende 3 jaar duurzame energie projecten op basis van geothermie via community eigenaarschap en financiering te gaan realiseren.

Hiervoor is vanuit de Europese Commissie de komende 3 jaar €2,3 miljoen voor beschikbaar gesteld aan co-financiering om de energie transitie ook via geothermie te ondersteunen via lokale betrokkenheid en (co-) financiering vanuit de gemeenschap. We gaan dit onder andere doen via concrete projecten in IJsland, Hongarije en op La Palma.

Community-based ontwikkeling en financiering

Het bijzondere aan dit project, en een van de redenen dat dit project ook aan ons is gegund, is dat er een sterke focus ligt op het ontwikkelen van lokaal draagvlak (Social License to Operate) en het lokaal (co-)financieren van de projecten (community financiering).

Er zijn al veel interessante voorbeelden waar crowdfunding succesvol is toegepast in geothermie projecten, zoals bij United Downs in het VK (£4.4 miljoen) of duurzame energie projecten in windenergie waar burgers actief zijn betrokken en mede-eigenaar zijn (Windpark Nijmegen-Betuwe - €2 miljoen), maar het waren vaak individuele cases die moeilijk te repliceren waren. Doel van dit project is om deze cases verder uit te werken en toepasbaar te maken in andere delen van Europa.

Contacten in geothermie + cases

We zijn nu het project aan het opstarten. Neem gerust contact met me op welke experts of cases in Nederland of Europa we zeker zouden moeten betrekken bij dit project. Ik kijk er in ieder geval erg naar uit om onze expertise rond community financiering actief in te gaan zetten om deze geothermie projecten te gaan realiseren via lokale betrokken communities.

Social Impact Bonds: hype of onomkeerbare beweging?

Zijn Social Impact Bonds een hype of kunnen we niet meer zonder? Deze vraag stond centraal tijdens de jaarlijkse Social Outcomes Conferentie in Oxford. Het was de derde keer dat het congres werd georganiseerd. Waar tijdens het eerste congres 50 ‘insiders’ bij elkaar kwamen, waren deze derde editie 200 wetenschappers, experts, overheidsfunctionarissen, goede doelen en filantropen van over de hele wereld aanwezig om van gedachten te wisselen over de toekomst van Social Impact Bonds.

Rob Peelen was hierbij aanwezig en schreef een uitgebreide samenvatting over de discussies die daar in die twee dagen gevoerd werden.

SIBs duur en onnodig complex, of dé oplossing voor maatschappelijke uitdagingen?

Ruim 10 jaar na de introductie van de eerste SIB houdt dit ‘innovatieve financieringsinstrument van maatschappelijke vraagstukken’ de gemoederen nog steeds flink bezig, schrijft hij.  Waar de ene persoon SIBs ziet als duur, onnodig complex en een neoliberale hobby, is de ander ervan overtuigd dat SIBs het antwoord bieden op de ‘million dollar question’ hoe overheden nu eindelijk die hardnekkige maatschappelijke uitdagingen kunnen oplossen waar zij al jaren mee worstelen.

$450 miljoen geïnvesteerd

In de eerste SIB werd in 2010 5 miljoen pond geïnvesteerd. Nu zijn er 164 SIBs wereldwijd, is er 450 miljoen dollar geïnvesteerd door private (impact) investeerders en hebben de Engelse en Amerikaanse overheden samen met universiteiten als Oxford en Harvard speciale afdelingen opgezet rondom resultaatfinanciering.

Ook in Nederland is het snel gegaan. Op dit moment zijn er 15 Social Impact Bonds en onlangs is het eerste Outcomes Fund met de provincie Noord-Brabant geïntroduceerd.

Beloftes SIBs

De deelnemers van het congres waren volgens Rob Peelen het eens dat deze populariteit te danken is aan een aantal stevige beloftes:

1. SIBs zorgen voor een focus op de resultaten. Niet de activiteiten, maar de resultaten voor de doelgroep staan centraal.
2. SIBs kunnen overheidsbestedingen radicaal veranderen door silo’s te doorbreken en overheidsbestedingen te koppelen aan gerealiseerde resultaten.
3. SIBs verleggen het risico van de overheid naar de (private) investeerders.
4. SIBs stimuleren publiek-private samenwerkingsvormen en innovatie.
5. SIBs laten zien wat werkt, zodat overheden de werkwijze vervolgens over kunnen nemen en kunnen opschalen.

Kritische geluiden

Ondanks mooie successen waren er ook kritische geluiden te horen. Volgens critici zouden SIBs duur zijn. Ze beloven schaalgrootte en innovatie aan te jagen, maar zijn veelal klein van omvang en worden vaak ingezet om bestaande en bewezen interventies te financieren. En of ze succesvol zijn valt al helemaal niet te zeggen, omdat het overgrote deel van de SIBs die zijn opgezet nog niet zijn afgerond en er dus simpelweg nog geen resultaten beschikbaar zijn.

SIB is een middel, geen doel op zich

De kritische analyse van Rob Pellen dat de SIB vooral ook gezien moet worden als een van de beschikbare financieringsinstrumenten, sta ik persoonlijk ook erg achter. Per situatie moet gekeken worden welk instrument het beste werkt.

De SIB is dus een middel en geen doel op zich. Het doel zou moeten zijn om maatschappelijke veranderingen te organiseren, daar waar het met het huidige systeem niet lukt.

Een mooie conclusie. De oproep echter om nu specifiek te investeren in het bouwen van een eco-systeem rond Social Impact Bonds, zoals in het VK en VS is gedaan vind ik echter weer de verkeerde kant op gaan. Dan loop je weer het risico dat het SIB te veel als oplossing overal voor gebruikt gaat worden als het zo specifiek ingezet gaat worden en er niet breder gekeken wordt naar de mogelijkheden van sociale (en community) financieringsinstrumenten.

Sociale financieringsinstrumenten ondersteunen

Wel zou ik er erg voor zijn om te investeren in het bouwen van een eco-systeem (en onderzoek) rond een diverse palet aan sociale financieringsinstrumenten, waarbij SIBs zeker een rol moeten krijgen, maar ook kredietunies, sociale crowdfunding initiatieven en community financiering in brede zin opgenomen zou moeten worden.

Wanneer de beschikbare kennis en netwerken op deze vlakken gecombineerd worden dan kunnen zeer veel maatschappelijke projecten hiervan profiteren!

Onderzoeksagenda voor community financiering

In dit opinie artikel, uitgesproken tijdens de bijeenkomst bij de Universiteit Utrecht (European Open Societies 2030 - Challenges and Institutional Responses), geeft Martijn Arnoldus een interessante (academische) insteek over de onderzoeksmogelijkheden en uitdagingen rond community financiering.

Community financiering als onderdeel van Social Finance

Hij start om community financiering als onderdeel van het brede onderzoeksonderwerp "Social Finance" te definiëren, waarbij dit laatste wordt gedefinieerd als de financiering waarbij investeerders een sociaal return (impact) willen ontvangen, naast de financiële returns.

Bij Community Finance gaat het dan echter specifiek over projecten waarbij de financiers ook deel uitmaken van dezelfde gemeenschap (community) en er een gezamenlijk doel is.

In de rest van het artikel gaat hij uitgebreid in op de kansen, maar ook risico's die er zijn, omdat het vaak onervaren investeerders zijn die hierbij betrokken worden. Hiervoor moet niet alleen nieuwe wetgeving komen, maar ook nieuwe eigenaarsvormen.

Onderzoeksagenda voor community financiering

Hij besluit met enkele tips voor de onderzoeksagenda naar community financiering om belemmeringen weg te nemen:

1. Educatie: Er is meer kennis nodig bij lokale communities over deze nieuwe financieringsvormen
2. Wetgeving: Er zijn (mogelijk) nog wettelijke beperkingen om bepaalde financieringen daadwerkelijk in te zetten in lokale communities.
3. Betrokkenheid community: Wordt de gemeenschap daadwerkelijk betrokken door de "gevestigde" partijen? Er is veel toegevoegde waarde, maar lukt het (lokale) overheden en bestaande financiers om de gemeenschap er bij te betrekken?

Een mooie oproep, waarbij ik ook zeker hoop dat we hier de komende jaren meer voorbeelden van gaan zien.

Sociale obligaties financieren $15 miljard aan sociale projecten

In The Wall Street Journal verscheen deze week een interessante analyse van de markt van Social Bonds en Impact Bonds, waar ik door Joost Heinsius op werd gewezen. Hoewel de Social Impact Bonds (zie ook andere artikel in deze nieuwsbrief) nog relatief klein zijn, is de markt voor Social Bonds opvallend hard gestegen naar $13,4 miljard in het afgelopen jaar, waarbij dit in 2016 nog maar $2,4 miljard was.

Dit jaar is er tm augustus al weer $8,4 miljard aan Social Bonds uitgegeven, waardoor het dit jaar rond de $15 miljard uit kan komen.

Eenvoudige benchmark - Social Bond Principles

Een van de redenen die wordt aangegeven, is dat het simpele instrumenten zijn. Uiteindelijk is het een "normale" obligatie, met een "sociale" rente. Het instrument is sinds 2017 steeds succesvoller geworden na publicatie van de Social Bond Principles. Dit rapport gaf duidelijke richtlijnen en benchmarks om dit soort sociale obligaties op te zetten.

De Nederlandse versie van deze uitgangspunten is hier te downloaden (PDF).

"Vaccinatie" obligaties met AA-rating

Een van de meest succesvolle Social Bonds zijn de vaccinatie obligaties die uitgegeven worden door de IFFIm. Via de obligaties wordt snel financiering opgehaald om vaccinaties te kunnen geven. De investeerders worden terugbetaald door lange-termijn afspraken die worden aangegaan met overheden, maar waarbij de betaling soms lang op zich laat wachten.

Sinds 2006 is er al meer dan $6 miljard op deze manier opgehaald. De obligaties hebben een AA-rating volgens diverse rating-bureaus.

Toekomst van sociale obligaties

Doordat er duidelijke standaarden zijn vastgesteld, is de verwachting dat ook het gebruik van deze obligaties zullen blijven groeien. Net zoals "groene obligaties" ($147,9 miljard opgehaald in 2018) kan hiermee veel financiering voor specifieke projecten worden opgehaald bij een breed netwerk van financiers.

Ondernemer mist goede, onafhankelijke adviseur voor financiering

Maar liefst 35 procent van de Nederlandse ondernemers heeft moeite met het vinden van een degelijke, onafhankelijke adviseur voor externe financiering. Dit blijkt uit onderzoek van Caple en Sherloq onder 372 ondernemers met meer dan tien mensen in dienst.

Betalen voor advisering

Bijna twee derde van de ondervraagden geeft aan extra te willen betalen voor extern advies over financiering. Dit is opvallend hoog, vooral omdat door financiers vaak verwacht wordt dat ondernemers gratis advisering willen ontvangen. Dit is een positief signaal voor de (onafhankelijke) financieringsadvieurs in de markt. De meerwaarde wordt blijkbaar ook onderkend door deze doelgroep.

Hulp nodig bij aantrekken financiering

Een grote meerderheid van de ondernemers (59 procent) geeft in het onderzoek aan dat zij advies nodig hebben bij het aantrekken van financiering. Onder jonge ondernemers zegt 2/3 hulp nodig te hebben bij het krijgen van kredieten. Michiel Slinkert, managing partner bij Caple zegt hierover:

De resultaten verbazen mij niet. Financiering ophalen is niet iets wat de meeste ondernemers vaak doen. Goede advisering op dit vlak biedt echt een meerwaarde."

Bij wie kloppen ondernemers dan aan?

Een groot gedeelte van de ondernemers kan op dit moment dus geen geschikte externe adviseurs vinden. Bij wie winnen ze op dit moment dan hun advies in? Bijna vier of de vijf ondervraagden zegt dat de eigen accountant/financieel adviseur het eerste aanspreekpunt voor financieel advies is. Daarnaast leunt meer dan de helft sterk op de huisbankier. 58 procent zegt voor advies over financiering op de bank te vertrouwen.

Te weinig proactief advies door accountant en bank adviseur

Hoewel ondernemers dus op hun accountant en bank vertrouwen als het gaat om financiële advisering, is de informatie die ze van hen krijgen niet genoeg. Zo vinden twee op de vijf van hen dat ze op dit moment te weinig proactief advies krijgen.

Aan de financiële kennis van de accountant/financieel adviseur ligt het niet volgens de ondervraagden. Zo zeggen zeven op de tien ondervraagden dat deze voldoende op de hoogte is om hen van gedegen advies te kunnen voorzien.

Vooral deze laatste meting verbaasd mij. Uit eerdere onderzoeken (oa Gestapeld Financieren), maar ook van de NBA zelf blijkt dat die kennis nu nog onvoldoende ontwikkeld is.

Het gehele rapport is hier te downloaden (PDF)

Stichting MKB Financiering - kennis blog

Cashflow problemen: 8 manieren om ze te voorkomen

Het kan het beste bedrijf overkomen: kortstondig geldgebrek. Maar het hoeft niet te gebeuren. Problemen rond de cashflow zijn namelijk te voorkomen.

Acht manieren voor goed cashflowmanagement deze week in het kennisblog van Stichting MKB Financiering, als gastblog geschreven door Boozt24.

Bijeenkomsten/congressen

Komende periode zijn er weer enkele interessante congressen gepland voor zakelijke financieringsadviseurs en personen geïnteresseerd in kredietunies, maar ook twee internationale congressen voor internationale Alternatieve Financiering experts en beleidsmakers (14/10) en (academische) onderzoekers (15/10).

Dag van de Kredietunie 2019

De Dag van de Kredietunie is de landelijke bijeenkomst voor alle kredietunies, externe stakeholders, intermediairs, accountants en andere geïnteresseerden. Deze dag, georganiseerd door de Vereniging Samenwerkende Kredietunies, zal worden gehouden op 30 september 2019 in Den Haag.

Tijdens deze middag vol interessante sprekers, interactieve sessies en workshops staat de verbinding tussen financieren, netwerken en coaching centraal. Hoe creëert u een optimaal financieel netwerk? Hoe betrekt u de MKB adviseur bij uw financiering of investering? En hoe benut u alle kansen in uw (lokale) netwerk?

Aanmelden

Inschrijven kan via de website van de VSK.

Het beroep financieringsadviseur binnen de financieringsmarkt

Financieren van mkb ondernemers wordt steeds complexer. Het congres op 29 oktober geeft inzicht in ontwikkelingen en praktische handvatten en  er wordt aandacht gegeven aan het beroep en de rol van de financieringsadviseur.

Voor wie?

Financieringsadviseurs en daaraan gerelateerde partijen zoals accountants, financiers, opleiders, advocaten en regelgevingsinstanties.

Accountants aangesloten bij NBA ontvangen 3 PE uren voor dit evenement.

Aanmelden

Er zijn beperkte plaatsen beschikbaar. Reserveer daarom nu alvast je tickets via deze website.

Europese Commissie workshop voor AltFin experts en beleidsmakers

Deze "best-practices" workshop van de Europese Commissie is gericht op internationale experts en beleidsmakers die actief betrokken zijn bij het ontwikkelen en ondersteunen van het beleid en wetgeving rond alternatieve financiering in diverse landen.

Beleidsmakers van de Europese Commissie zullen het beleid uitleggen om tot een interne Europese kapitaalmarkt te komen en de noodzaak tot meer diversiteit in financieringsvormen. Daarnaast zullen experts uit het Verenigd Koninkrijk (Innovate Finance), Duitsland en Litouwen toelichting geven op de ontwikkelingen in hun land.

Meer informatie over het event kan hier gevonden worden.

Registreren voor het event kan via dit formulier.

European Alternative Finance Research Conference 2019

Het belangrijkste Europese congres voor (academische) onderzoekers op het gebied van alternatieve financiering vindt dit jaar op 15 oktober plaats in Utrecht. Ca. 80 Europese onderzoekers zullen (peer-reviewed) publicaties bespreken, waarbij dit jaar veel aandacht is voor ICOs, Fintech, Reward crowdfunding, crowdfunding institutions en equity crowdfunding. Het voorlopige programma is hier te vinden.

De onderzoekers die hun paper mogen presenteren zijn geselecteerd en uitgenodigd. Het is nog wel mogelijk om aan te melden als gast via dit formulier.

Een samenvatting van vorig jaar is hier terug te kijken.

Contact

Meer weten over nieuwe financieringsvormen en trends in mkb financiering in binnen- en buitenland?

Neem gerust contact op via een reply op deze nieuwsbrief, via mail (ronald@kleverlaan.com) of telefoon (06-28254452).