Crowdfunding groeit? | Geldvoorelkaar los van TrustBuddy | FR platformen opgekocht

Deze keer een nieuwsbrief met enkele uitgebreide, inhoudelijke analyses op basis van actuele ontwikkelingen in de Nederlandse en Europese markt waar ik uitgebreider op in wil gaan, omdat we in Nederland dreigen achter te gaan lopen in Europa.

Afgelopen week was ik bij het Cambridge Centre for Alternative Finance om met de belangrijkste internationale experts en beleidsmakers uit Amerika, China, Afrika en Europa te spreken over de kansen en uitdagingen voor de groei van Alternatieve Financiering. Hierbij ook de (groei) pijnen besproken die hier bij horen en hoe de sector en overheden hier mee omgaan.

Dit weekend kwamen deze uitdagingen ook in Nederland naar voren tijdens discussies over de groei van Crowdfunding in de 1e helft van 2017 (wel/geen grote groei en kloppen gepubliceerde rendementen wel).

CrowdfundInsider interviewde mij in Cambridge ook over dit onderwerp en publiceerde het artikel "Investor protection vs Access to Finance: The Growth of Alternative Finance" waarin ik deze fase probeer te duiden waarin we nu zitten en hoe we de gehele sector naar een volgende fase kunnen krijgen. In deze nieuwsbrief heb ik dan ook een samenvatting opgenomen over het Alternative Finance Maturity model dat ik hiervoor ontwikkeld heb.

Verder in deze editie een artikel over de overname van Franse crowdfunding platformen door traditionele financiële partijen. Begint hier de shake-out/consolidatie al? Tevens haalt het grootste platform in Frankrijk (Lendix) €18,5M financiering op van de Europese Investeringsbank. Belangrijk nieuws in Nederland is dat Geldvoorelkaar nieuwe investeerders heeft gevonden en de organisatie weer helemaal op eigen benen staat.

Als afsluiter een video over de kansen die crowdfunding biedt voor de culturele sector.

Veel leesplezier,
Ronald

PS. Deze nieuwsbrief doorgestuurd gekregen? Aanmelden kan hier.

Crowdfunding zit weer in de lift - maar gaat het te langzaam?

Elke 6 maanden publiceert Douw&Koren cijfers over de groei van de crowdfunding markt in Nederland, gebaseerd op gegevens die de platformen zelf doorgeven. Uit de laatste cijfers blijkt dat in de eerste 6 maanden van 2017 er €99,4 miljoen is opgehaald, tegen €86 miljoen vorig jaar, een groei van bijna 16%.

CrowdfundMarkt publiceerde ook cijfers over het eerste half jaar gebaseerd op gegevens van alle AFM gereguleerde investeringsplatformen en kwam uit op €83,7 miljoen (waarvan de helft door 3 platformen wordt verstrekt: Collin Crowdfund, Geldvoorelkaar en Funding Circle). Dit komt overeen met de €84,3 miljoen voor ondernemingen in het rapport van Douw&Koren. Crowdfundmarkt geeft echter aan dat dit een groei van 33% oplevert. Uit de gepubliceerde gegevens is niet eenduidig te achterhalen waar de verschillen vandaan komen, waarschijnlijk omdat Crowdfundmarkt alleen de investeringsplatformen heeft meegenomen in het onderzoek.

Markt blijft groeien, maar niet snel genoeg
In vergelijking met heel 2016 (€170 miljoen) 2015 (€128 miljoen) en 2014 (€63 miljoen) lijkt de groei door te zetten, maar gaat het duidelijk minder snel dan afgelopen jaren.

In 2015 was de groei nog ruim 100%, in 2016 was dit gezakt naar 33% en dit jaar lijkt het dus te dalen naar 16%! Crowdfunding blijft dus groeien, maar minder snel dan in het verleden en ook minder snel dan in omliggende landen, wat zorgelijk is.

Rendementen tot 8%?!
De grootste discussie kwam dit weekend uit de interpretatie van diverse media van de gepubliceerde bruto/netto rendementen in het onderzoek. Hier werden de rendementen getoond van platformen die leningen aanbieden en aangesloten zijn bij de Nederlandse crowdfunding branchevereniging (ca. 43% van de markt). Volgens deze berekening worden er nu bruto rendementen geboden van 5-9% door de platformen en dit levert op dit moment netto rendementen op van 3,8%-7,8% volgens de berekening van de branchevereniging.

Diverse media gebruikten deze gegevens in artikelen waarbij ze wezen op het rendement van 8% wat gehaald kon worden met crowdfunding investeringen, waarbij soms zelfs de link met sparen werd gelegd, wat totaal niet te vergelijken is vanwege het andere risicoprofiel.

Dit is zorgelijk, omdat uit analyses van o.a. Prof. Lex van Teeffelen blijkt dat de werkelijke netto rendementen uiteindelijk tussen de 3-4% uit gaan komen en onervaren beleggers mogelijk een verkeerde verwachting hebben wanneer ze voor het eerst gaan investeren via crowdfunding. Voor de sector en individuele platformen is het belangrijk om hier scherp op te blijven om het vertrouwen van investeerders te behouden.

Volgens Lex van Teeffelen zal crowdfunding in deze opzet in Nederland falen als er geen betere manier komt van rapporteren over rendementen door de gehele markt. Ook is een actievere betrokkenheid vanuit AFM nodig om vertrouwen van (institutionele) beleggers te winnen, moeten de belangen van platformen en investeerders meer gelijk gaan lopen (minder kosten vooraf en meer gedurende looptijd) en moeten er mogelijkheden geïntroduceerd worden voor tax shelters om het investeren via crowdfunding fiscaal te ondersteunen (bijvoorbeeld voor defaults).

Professionalisering van de markt -> Groeipijnen om naar volgende fase te komen
Dit is een logische fase in de groei van de markt om professioneler te worden die in omringende landen ook heeft plaatsgevonden of nog bezig is. In Nederland duurt het doorgroeien naar de volgende "fase" (zie ook artikel over Alternative Finance Maturity model later in deze nieuwsbrief) echter relatief lang waardoor de groei stagneert sinds vorig jaar.

Belangrijkste redenen van de beperkte groei op dit moment zijn de interne focus van de industrie, waarbij partijen te veel gericht zijn op elkaar en de crowdfunding markt nog onvoldoende zien als onderdeel van de gehele (alternatieve) financieringsmarkt. Daarnaast komt de samenwerking met andere aanbieders van alternatieve financiering nog niet van de grond. Er is tevens onvoldoende draagvlak voor de huidige standaard over rendementen (alleen vanuit platformen geredeneerd, niet vanuit investeerders, het is niet onafhankelijk getoetst of gecontroleerd en niet alle marktpartijen doen mee) en er is nog te veel onduidelijkheid vanuit de overheid over de juridische status van crowdfunding platformen (institutionele investeerders doen graag mee blijkt uit investeringen in Engelse, Duitse en Franse platformen, maar alleen wanneer er duidelijke vergunningen zijn).

Huidige groei te langzaam!
Om de sector werkelijk een kans te geven om over 3-5 jaar een substantieel aandeel te verwerven in het verstrekken van financiering voor bedrijven, is het belangrijk dat aan bovenstaande criteria voldaan gaan worden en alle stakeholders betrokken gaan worden zodat de crowdfunding platformen hun positie in het toekomstige financieringslandschap kunnen verdienen en worden geaccepteerd door de andere vormen van alternatieve financiering en de traditionele financiers. Met de huidige groeicijfers zal de sector slechts een marginale rol blijven spelen in de toekomst.

Franse crowdfunding platformen worden opgekocht door traditionele financiële partijen

Opvallend nieuws uit Frankrijk. Binnen enkele dagen werden twee van de bekendste Franse crowdfunding platformen gekocht door traditionele financiële partijen.

AltFin markt in Frankrijk was in 2016 al €668 miljoen
Dit past in het beeld dat de Alternatieve Financieringsmarkt in Frankrijk nu sterk aan het professionaliseren is. De Franse markt van alternatieve financiering groeide met 112% naar €668 miljoen in 2016. De crowdfunding markt was hiervan €234 miljoen, een groei van 40% blijkt uit het jaarlijkse onderzoek van de branchevereniging "Financement Participatif France".  
KissKissBankBank + Lendopolis

Wellicht minder bekend in Nederland, maar het Franse KissKissBankBank is het grootste reward-based crowdfunding van Europa. Op dit moment zijn al 26.886 projecten gestart waarmee in totaal €70.664.935 is opgehaald via 1,3 miljoen donateurs. Dit platform is nu overgenomen door de Frans bank La Banque Postale. Binnen de deal was ook het P2P-leenplatform Lendopolis opgenomen waar al bijna €12 miljoen aan leningen was verstrekt.

Oprichter Ricordeau zegt hier over:

“The crowdfunding market has become very competitive; Relying on a banking group that shares our vision of tomorrow’s bank is strategically essential and will allow us to pursue our development in France and internationally with new energy."

Binnen mijn "Alternative Finance Maturity model" (zie ander artikel in deze nieuwsbrief) is Frankrijk al stabiel in de derde fase beland. Duidelijk regelgeving, professionele platformen en samenwerking met institutionele partijen zorgen voor stabiliteit en structurele groei waar de hele sector (en uiteindelijk de ondernemingen) van profiteert.

Credit.fr - 2e P2P-leenplatform van Frankrijk
Tevens kondigde Credit.fr, het 2e P2P-leenplatform uit Frankrijk aan dat het is overgenomen door investeringsbedrijf Tikehau Capital voor €12 miljoen.

“We have been following the evolution of SME lending platforms in Europe and in France for a long time. The market has a great potential. The acquisition of Credit.fr allows us to gain a unique know-how in underwriting loans to small companies and to extend our financing offering to the largest segment of French companies,” said Guillaume Arnaud, Managing Director of Tikehau IM.

Voor Tikehau Capital is het een manier om naast het verstrekken van leningen en investeringen aan middelgrote en grote bedrijven, zij nu ook de kleinere kredieten kunnen gaan verstrekken.

Alternative Finance Maturity Model: "Investor protection vs Access to Finance: The Growth of Alternative Finance"

Op basis van internationale inzichten heb ik enige tijd geleden een model ontwikkeld die aangeeft hoe de Alternatieve Financieringsmarkt zich ontwikkeld. Dit is gebaseerd op algemene theorieën over Industry Life cycles, zoals die in elke industrie die groeien plaatsvinden.

It takes two to tango
Belangrijkste inzichten daarbij zijn dat het ontwikkelen van een volwassen alternatieve financieringsmarkt volgens een aantal stappen verloopt, maar ook dat het een delicate samenwerking is tussen overheden/toezichthouders aan de ene kant en de industrie aan de andere kant. Te sterke regulering in een vroeg stadium verstoort de groei van de markt. Te weinig regulering in een later stadium beperkt ook de groei. Voor de industrie zelf is het ook belangrijk om op tijd te gaan focussen op transparantie. In een presentatie voor de Nordic Crowdfunding Alliance heb ik dit gepresenteerd voor overheden in Scandinavië, de slides zijn hier terug te vinden.

Nederland: Van groei fase naar competitie fase
In ons land staan we op het punt om door te groeien naar een volgende fase. We hebben afgelopen jaren een groei gezien (van aantal platformen en gefinancierde bedrijven) en nu is het belangrijk om de randvoorwaarden voor de volgende fase (competitie) te realiseren. Dit heeft te maken met duidelijkheid over regelgeving (overheid) en samenwerking in de sector om successen te delen en transparantie over resultaten/defaults (industrie).

Geldvoorelkaar.nl heeft nieuwe eigenaren en wil doorgroeien naar 500 miljoen

Nadat Geldvoorelkaar.nl eind 2014 werd overgenomen door Trustbuddy voor 10,6 miljoen ging Trustbuddy binnen een jaar failliet. Sinds het faillissement kon Geldvoorelkaar actief blijven op de Nederlandse markt, maar nu heeft het platform aangekondigd weer helemaal op eigen benen te staan na een overname/investering door een groep ondernemers. Oprichters/directeuren Edwin Adams en Martijn van Schelven blijven de directie voeren over het bedrijf en hebben weer 40% van het bedrijf in handen.

500 miljoen
De ambities zijn gelijk hoog met de nieuwe investeerders. Nadat sinds kort de grens van €110 miljoen is doorbroken worden de pijlen nu gericht op het doorbreken van de €500 miljoen grens aan verstrekte kredieten in de komende jaren.

Crowdfunding voor de culturele sector

Een uitgebreid interview voor het WijzerWerven programma van het ministerie van OCW waarbij ik in ga op de kansen die nieuwe vormen van financiering hebben voor de culturele sector.

O.a. het inzetten van matchfunding (verhoogd geefgedrag), crowd investeringen (niet alleen aan donaties denken) en het opbouwen van de community rond de organisatie om een lange termijn relatie op te bouwen worden hierin besproken, waarbij ik specifiek bespreek hoe de culturele sector hier gebruik van kan maken.

Ook bespreek ik de afwegingen om crowdfunding in eigen beheer te gaan doen (eigen platform) of om gebruik te maken van bestaande crowdfunding platformen.

Europese investeringsbank gaat €18.5 million uitlenen via Lendix

Lendix, het grootste P2P-leenplatform in Frankrijk, heeft een fonds opgericht van €90 miljoen, waar de Europese investeringsbank voor €18,5M in zal deelnemen. Dit fonds zal co-financieren in de leningen die via het platform worden verstrekt aan Franse, Italiaanse en Spaanse MKB bedrijven.

Institutionele investeerders
Vergelijkbare deals heeft de EIB in het VK ook gemaakt met o.a. Funding Circle. Daarnaast beleggen banken, verzekeraars en pensioenfondsen steeds vaker via deze internationale platformen en is er geen groot investeringsfonds die intern geen "specialist Alternatieve Financiering" in dienst heeft die investering plaatst via internationale P2P-platformen. De Nederlandse markt is helaas nog (net) niet klaar voor deze fase, waardoor ook Nederlandse fondsen nu vooral beleggen via internationale platformen. Dit is jammer, omdat dit de markt zeker een goede boost zou geven.

Contact

Inspiratie opgedaan en advies nodig of op zoek naar een spreker? Neem gerust contact op via mail (ronald@kleverlaan.com) of telefoon (06-28254452)