Crowdfunding cijfers 2016 | Nationaal Crowdfunding Onderzoek 2016
Ook 2016 was weer een jaar met crowdfunding records. Met >30% groei, meer dan 10 projecten die >1 miljoen euro ophaalden en duizenden succesvolle projecten blijft crowdfunding groeien. Gelukkig wordt er ook steeds vaker gedegen onderzoek gedaan naar deze groeicijfers.
Na een korte onderbreking is mijn goede voornemen voor 2017 om elke week een overzicht te sturen van de belangrijkste ontwikkelingen rond crowdfunding en alternatieve financiering en hier duiding aan te geven.
In deze nieuwsbrief een laatste terugblik met een overzicht van de belangrijkste artikelen, rapporten en analyses uit 2016, zoals het Nationaal Crowdfunding Onderzoek 2016, over de motivaties van investeerders in Crowdfunding projecten en de publicatie van een nieuw academisch boek over Crowdfunding dat ik tijdens CrowdDialog Europe in Oostenrijk mocht presenteren.
Veel leesplezier met dit uitgebreide overzicht en dat 2017 maar minimaal net zo een mooi crowdfunding jaar mag worden!
Ronald
PS. Delen op Social Media of doorsturen aan collega's wordt zeer gewaardeerd.
Crowdfunding, dieper de cijfers in 2016
Elke jaar worden nieuwe groeicijfers van crowdfunding gepresenteerd. Ook dit jaar presenteerden de adviseurs van Douw&Koren, Fundwijzer en Crowdfundmarkt weer hun cijfers en hoewel de cijfers niet exact matchen, komen ze wel grotendeels overeen en is iedereen positief: de markt groeit!
Maar wat zeggen deze cijfers nu eigenlijk? Onderzoeker Koen van Vliet maakte vorig jaar al een mooie analyse van deze cijfers en heeft ook dit jaar de cijfers weer eens verder onder de loep genomen.
Het blijkt dat 80% van de Nederlandse crowdfunding markt bestaat uit leningen. Dit komt ook grotendeels overeen met internationale cijfers naar de groei van alternatieve financiering, al is er 1 belangrijk verschil. In de meeste landen groeit consumentenleningen het hardste. In Nederland is deze vorm van financiering nog niet erg van de grond gekomen.
Happy New Year Crowdfunding Top 100
Een ander mooi overzicht is opgesteld door De Breed& Partner ism Fundwijzer. Zij hebben een overzicht gemaakt van de 100 meest succesvolle Crowdfunding campagnes van 2016 (succesvol=meeste geld opgehaald).
Hieruit blijkt dat er afgelopen jaar al door 12 bedrijven 1 miljoen euro of meer is opgehaald, met als absolute winnaar Kaisr die via IndieGoGo ruim $4 miljoen heeft opgehaald. Dat Kaisr later wel in een juridische strijd verwikkeld raakte met Fatboy toont wel aan dat succes van een onderneming meer is dan een succesvolle crowdfunding campagne.
Hoewel er een sterke groei is van het aantal crowdfunding platformen voor investeringen (leningen/aandelen) in de afgelopen jaren (55 volgens het laatste overzicht van AFM) hadden deze 4 platformen samen in 2016 hadden in 79 vd 100 van de grootste projecten:
1. Collin Crowdfund (38x)
2. Geldvoorelkaar.nl (17x)
3. Duurzaam investeren (13x)
4. OnePlanetCrowd (11x)
Nationaal Crowdfunding Onderzoek 2016
Het Nationaal Crowdfunding Onderzoek 2016 is hét grootste onafhankelijke onderzoek naar de motivaties van donateurs en investeerders in crowdfunding projecten en wordt al uitgevoerd sinds 2013.
Deze editie werd uitgevoerd door Sustainable Finance Lab, Erasmus Universiteit en Hogeschool van Amsterdam i.s.m. CrowdfundingHub die het project coördineerde.
Enkele conclusies uit het onderzoek:
Verschillen in risico inschatting door investeerders
Uit het onderzoek blijkt dat meedoen aan crowdfunding sinds de eerste editie van 2013 een stuk normaler is geworden en investeerders in veel verschillende projecten investeren. Opvallend is dat we bij investeringen grote verschillen zien in de manier waarop investeerders hun risico inschattingen van projecten maken, afhankelijk van hun relatie met het project, maar ook op basis van de vorm van investeren. Ook is er een opmerkelijke groei zichtbaar van bedrijven die investeringen ontvangen van hun eigen klanten. Dit is tussen 2013 en 2016 gegroeid van 3,5% naar 15,6%.
Trends sinds 2013
Het Nationaal Crowdfunding Onderzoek wordt sinds 2013 uitgevoerd en er zijn een aantal interessante trends zichtbaar sinds die tijd. Zo blijkt dat het aantal keer dat personen bijdragen aan crowdfunding projecten explosief is gestegen. Bleek in het onderzoek van 2013 nog dat slechts 8% van de respondenten meer dan 5x hadden bijgedragen aan crowdfunding projecten, in 2016 was dit al gestegen naar 23%. In 2016 had 12% van de respondenten meer dan 10x geïnvesteerd en bijna 3% investeerde zelfs in meer dan 50 projecten. Een van de redenen hiervan is dat steeds meer investeerders een crowdfunding portefeuille opbouwen en hun investering spreiden over een groot aantal leningen om het risico te beperken.
Investeringsbeslissing wordt snel genomen
Dit jaar hebben we ingezoomd op de risicoperceptie van investeerders en de rol die de bestaande relatie tussen de ondernemer en investeerder heeft om een investeringsbeslissing te nemen. Het lijkt er op dat 43% van de investeerders zeer snel (binnen 15 minuten) een beslissing neemt om te investeren, maar bij personen met een sterke relatie ligt dit bijna op 60% en 90% beslist binnen 30 minuten.
Investeringen niet alleen voor financieel rendement
Daarnaast blijkt ook dit jaar weer dat crowdfunders niet alleen financieel gedreven beslissingen nemen. Ook de maatschappelijke impact is belangrijk. Opvallend is dat bij investeringen in equity projecten, de maatschappelijke impact nog hoger is dan bij reward-based crowdfunding. Bij leningen komt naar voren dat personen voornamelijk vanwege een financieel rendement investeren.
Het complete onderzoek kan hier worden gedownload (download rapport)
Risico’s van crowdfunding door investeerders mogelijk onderschat
Door de snelle groei van de crowdfunding sector worden de risico's ook groter. Om in kaart te brengen of investeerders begrijpen welke risico's zij lopen, heeft de AFM op 1 april 2016 een survey uitgevoerd onder 900 personen via de 5 grootste crowdfunding platformen in Nederland. In november werden de eerste, voorlopige conclusies gepresenteerd.
De AFM komt op basis van de eerste uitkomsten tot de voorlopige bevinding dat een deel van de investeerders de risico’s van crowdfunding onderschat. Daarbij geven de investeerders aan dat zij vooral afgaan op de risicokwalificatie die het crowdfundingplatform aan een project geeft. Binnen het Nationaal Crowdfunding Onderzoek 2016 zagen we ook een vergelijkbare trend. De tijd die investeerders nemen om een keuze te maken voor een investering is erg laag, mede ook ingegeven door het advies van de AFM om investeringen zo veel mogelijk te spreiden.
Als eerste aandachtspunt heeft AFM zich publiekelijk gericht op duidelijkheid over het onderpand op leningen. In een uitgebreide FAQ geeft ze op haar website aan hoe zekerheden werken en wat AFM aan platformen vraagt hiervoor.
In 2017 wordt het daarom nog belangrijker voor crowdfunding platformen om transparant te gaan communiceren over risico's door inzicht te geven in defaults en zekerheden en onderbouwing van de risicokwalificatie.
Misleidende rentes bij crowdfunding
Lector Lex van Teeffelen van de Hogeschool Utrecht analyseert niet alleen de crowdfunding markt in Nederland, maar hij is zelf ook een belegger. In dit artikel geeft hij een interessant inkijkje in zijn eigen portfolio, waarbij hij een mooi analyse geeft over de impact van defaults op een portfolio aan investeringen en waarbij soms een lager rentepercentage beter is, wanneer er een lagere kans op default is.
Voor wie verder de cijfers in wil duiken is zijn vervolg posting over het verschil in defaults wat hij ziet in zijn portfolio "oude leningen" en de defaults die crowdfunding platformen laten zien. Door de vele nieuwe leningen lijken de default percentages namelijk nu nog mee te vallen volgens hem, maar dat wordt hoger wanneer de markt stabiliseert.
Rente op leningen stijgt in 2016
Uit cijfers van Crowdfundmarkt blijkt dat de rente die geboden wordt aan investeerders stijgt van 7,15% in 2015 naar 7,51% in 2016 (volledig rapport). Zoals uit de analyse van Lex van Teeffelen blijkt zijn defaults echter het meest bepalend op het uiteindelijke rendement wat een belegger behaald. Zelf geeft Crowdfundmarkt hier ook nog een uitgebreide analyse over.
Boek-launch: Crowdfunding for Sustainable Entrepreneurship and Innovation
Tijdens CrowdDialog Europe had ik de eer om de academische publicatie "Crowdfunding for Sustainable Entrepreneurship and Innovation" te presenteren waar ik het voorwoord en een artikel voor heb mogen schrijven.
Het boek geeft een goed overzicht van de laatste stand van zaken rond academisch onderzoek rond crowdfunding en is hier te bestellen bij de uitgever.
Crowdfunding in Europa
Op termijn zullen Crowdfunding en andere vormen van alternatieve financiering steeds meer op Europees niveau worden afgestemd. Daarbij is de Europese Commissie binnen de Capital Market Union al langer bezig om de interne markt geschikt te maken voor (cross-border) crowdfunding. Vooral het rapport "Crowdfunding in the EU Capital Markets Union" (PDF) raad ik aan voor iedereen die zich in plannen van de EU wil verdiepen.
Zelf heb ik mij de afgelopen jaren al actief ingezet om crowdfunding binnen Europa te stimuleren, oa door als mede-oprichter van het European Crowdfunding Network (EU branchevereniging) en als expert "Alternative Finance" binnen de Horizon2020 programma's, maar ook het geven van lezingen door heel Europa (en er buiten).
Omdat we de Europese ontwikkelingen rond crowdfunding een sterke stempel zullen drukken op de toekomst van crowdfunding in Nederland, hierbij nog een samenvatting van de belangrijkste ontwikkelingen in 2016.
European Commission Crowdfunding Workshop 2016
Op 7 september organiseerde de Europese Commissie een Crowdfunding workshop voor experts uit alle 28 EU landen gericht op "Crowdfunding Opportunities and Best Practices in the EU".
Als afgevaardigde van Nederland (en kenner van de verschillen in diverse Europese landen) heb ik vooral de kansen benadrukt die crowdfunding biedt als aanvulling op het bestaande financiële systeem. Ook heb ik aandacht gevraagd voor educatie van professionals in de industrie, zoals financieel adviseurs en accountants, omdat zij werkelijk het MKB op weg kunnen helpen. Mijn derde punt ging over transparantie van platformen. Als deze industrie zich wil onderscheiden, dan is transparantie over eigenaarschap, selectiecriteria, verdienmodellen en defaults extreem belangrijk. Het delen van data met onafhankelijke onderzoekers hoort hier ook bij.
Het persbericht over deze workshop van de Europese Commissie (DG Grow) is hier terug te vinden.
Why is the Crowdfunding Act needed?
Een transparant en inhoudelijk interessante analyse van het Finse ministerie van Financiën die sinds kort crowdfunding wetgeving heeft geïntroduceerd. Naast de Oostenrijkse wetgeving is dit op het moment de nieuwste en meest ver uitgewerkte wetgeving die als basis kan dienen voor wetgeving in andere Europese landen (waaronder Nederland).
European Parliament Looks to Boost Crowdfunding Minus Prospectus to €8 Million
Afgelopen jaar is er in Europa actief een lobby gevoerd over de nieuwe Prospectus regelgeving. Binnen de aangepaste wetgeving wordt het eenvoudiger voor bedrijven om (kleine) inevsteringsrondes te doen zonder of met een lichte prospectus.
Enkele van de huidige kenmerken zoals ze voorgesteld zijn aan het Europese Parlement:
- Grens verhogen van 100k naar 500k waaronder geen prospectus nodig is
- Maximale bedrag verhogen van 5 naar 10 miljoen euro (in Nederland is grens trouwens 2,5 miljoen euro)
- Eenvoudigere manier van verstrekken informatie aan investeerders (oa digitaal)
Het Europese Parlement zal na het kerstreces hier waarschijnlijk op korte termijn een beslissing over gaan nemen. Voor de groei van de sector is duidelijkheid over deze regelgeving erg belangrijk, ook omdat veel nationale toezichthouders wachten op nieuwe regels vanuit "Brussel".
Comments ()