Accountant in de fout met crowdfunding | Nieuw Crowdfunding boek | Crowdfunding in Italië & Afrika

Naast alle positieve verhalen rond crowdfunding, komen er de laatste tijd ook kritische verhalen in het nieuws. Deze week een analyse van een accountant die de cijfers die aangeleverd werden aan het crowdfundingplatform niet goed controleerde.

Daarnaast artikelen over burgerparticipatie met duurzame energie, de cijfers over 2016 van het grootste reward-based crowdfunding platform van Nederland (Voordekunst) en deze week een overzicht van de omvang (en groei) van de crowdfunding markt in Italië, de nieuwe fiscale crowdfunding wetgeving in België en een de 7 kansen/aanbevelingen voor crowdfunding in (Oost) Afrika.

Veel leesplezier,

Ronald

Accountant in de fout bij crowdfunding

Crowdfunding ontgroeid langzaam de pioniersfase, waarbij bij investeringsprojecten nu ook de eerste defaults zichtbaar worden. Op zich is hier niets mis mee, niet alle bedrijven worden succesvol en het is ook het risico van investeren in MKB bedrijven, maar het is van belang dat het percentage laag genoeg blijft om uiteindelijk als investeerder een positief rendement te behouden.

Crowdfunding platformen proberen hier al transparanter over te worden en publiceren steeds vaker de cijfers over defaults, maar ook onafhankelijk initiatieven zoals de Crowdfunding Index van Gijsbert Koren is een stap in de goede richting.

Rol accountants en andere stakeholders

Er ligt altijd een verantwoordelijkheid bij de investeerder om zelf een project goed te analyseren, maar zeker voor investeerders die hun investeringen spreiden over veel leningen (advies AFM) is hier weinig tijd voor. Uit onderzoek blijkt ook dat die investeerders daar zeer weinig tijd aan besteden en af gaan op het advies van het crowdfunding platform en/of de aangesloten accountant/adviseur van de ondernemer.

Daarbij moet er dus ook sterker gekeken wordt naar de rol en verantwoordelijkheden van de verschillende stakeholders in dit proces. Het is de verwachting dat AFM ook met strengere regelgeving gaat komen voor de crowdfunding platformen, maar de rol van de accountant/adviseur die een project aanlevert aan het platform moet ook niet onderschat worden.

In een uitspraak van de Accountantskamer in Zwolle is gebleken dat een accountant onvoldoende professioneel heeft gehandeld (Pay-wall FD) bij het beoordelen van de financiële cijfers van een organisatie die op basis van zijn rapport 85.000 euro heeft opgehaald bij 85 investeerders. Als de accountant scherper was geweest op de resultaten van installatiebedrijf ABC Energy Solutions dan hadden 85 crowdfunders hun geld nog in de zak gehad.

Op Accountant.nl wordt dieper op deze case juridisch ingegaan.

AFM
Wat de gevolgen zijn voor de accountant is onbekend. De AFM bestudeert de uitspraak, maar vindt het te vroeg om te speculeren op aanpassing van de regels voor crowdfunding. 'Alles wat niet goed gaat in de sector monitoren we', aldus de woordvoerder.

Stand van burgerparticipatie bij zonne-energieprojecten

De markt voor collectieve zonne-energieprojecten, waarbij er wordt geïnvesteerd in zonnepanelen buiten het eigen huis, groeide 100% in 2016 naar 12 miljoen euro, blijkt uit dit overzicht van Zonnepanelendelen.nl.

In totaal zijn er via huishoudens bijna 100.000 zonnepanelen extra mogelijk gemaakt op een ‘ander’ dak of stuk grond.

Crowdfunding voor duurzame energie groeit sterk
In het algemeen wordt crowdfunding ook zeer succesvol ingezet voor duurzame energie projecten. Via CrowdfundMarkt is te zien dat al zeker 99 duurzame energieprojecten via een Nederlands crowdfunding platform financiering hebben opgehaald.

Ook zijn er gespecialiseerd platformen zoals DuurzaamInvesteren.nl en GreenCrowd. Maar door de hoge bedragen die opgehaald worden bij dit soort initiatieven zijn er ook steed meer projecten die rechtstreeks de financiering ophalen, zoals de Windcentrale en Windpark Nijmegen-Betuwe.

Nieuw Crowdfunding boek: "Het Grote Crowdfunding Boek"

Crowdfunding pioniers Simon Douw en Gijsbert Koren hebben hun jarenlange ervaring met ondersteuning van crowdfunding campagnes samengevat in een nieuw boek: "Het Grote Crowdfunding Boek".

In het boek zijn 50 succesvolle cases te vinden, zoals Peerby, WakaWaka, maar ook een bijdrage van Joris Luyendijk en een groot aantal tips en trucs voor een eigen campagne.

Een mooie aanvulling op het huidige aanbod van boeken, zoals "Crowdfunding - de Hype voorbij", waar ik in 2014 nog aan mee heb geschreven. Binnenkort komt ook nog "Crowdfunding voor Dummies" uit.

Goed dat er steeds meer kennis over crowdfunding en het voeren van goede crowdfunding campagnes beschikbaar komt. Vaak wordt het voeren van een goede crowdfunding campagne nog sterk onderschat namelijk. Hopelijk leveren deze boek hier een bijdrage aan om meer initiatiefnemers goed op weg te helpen.

Crowdfunder Voordekunst blijft groeien

Het grootste Nederlandse crowdfunding platform voor kunst- en culturele projecten Voordekunst heeft afgelopen jaar een stijging van 20% gezien van de bedragen die zijn opgehaald voor projecten op de site.

In totaal werd er 4.265.560 euro gedoneerd door ca. 5000 mensen personen aan 778 verschillende campagnes. Er was een slagingspercentage van ruim 79%. Sinds de lancering van het platform in 2010 is er ruim 13 miljoen euro op deze manier bijgedragen aan kunst- en cultuurprojecten.

Van eenmalig naar duurzaam

Over de toekomst zegt directeur Roy Cremers: ‘Doel is om in 2017 verder te groeien en nog meer makers en instellingen te begeleiden bij het voeren van een campagne. De focus komt hierbij te liggen op het duurzaam betrekken van publiek, ook na een campagne. In de kunstsector is relatiebeheer nog weinig ontwikkeld. Wij zien dat veel makers en instellingen na een succesvolle campagne hun donateurs lijken te vergeten, terwijl zij als betrokken publiek juist een belangrijke meerwaarde vormen van een succesvolle crowdfundingcampagne’.

Internationaal

Crowdfunding binnenkort fiscaal aantrekkelijker in België

Sinds 2015 wordt er al over gesproken, maar vanaf 1 februari 2017 wordt investeren in crowdfunding projecten in België nu ook fiscaal interessanter.

Er zijn 2 specifieke fiscale regelingen voor investeringen in aandelen (tax shelter) en leningen (vrijstelling op rente winsten):

1) Tax shelter voor startende ondernemingen: Particulieren ontvangen een belastingaftrek van 30 of 45% wanneer zij rechtstreeks investeren in het kapitaal van startende bedrijven via een “erkend”* crowdfundingplatform. Er is een maximum van 250.000 euro per bedrijf en een maximum van 100.000 euro per investeerder om hier gebruik van te maken.

2) Vrijstelling van roerende voorheffing op interesten van leningen: Een investeerder die een lening aangaat ter financiering van een crowdfundingproject van een startende onderneming op een”erkend”* crowdfundingplatform, kan genieten van een vrijstelling op de rente ontvangsten van de leningen tot een maximum van €9.965 per jaar.

*Erkend platform is platform wat is geregistreerd bij FSMA.

Situatie in Nederland

Vergelijkbare fiscale maatregelen (EIS & SEIS) hebben o.a. in het VK een grote groei van investeringen in crowdfunding projecten veroorzaakt. Het is de verwachtingen dat dit ook in België een sterke groei op zal leveren aan investeringen.

Het zou mooi zijn als in Nederland gekeken wordt naar deze resultaten en deze discussie ook weer opgepakt wordt.

Crowdfunding in Italie groeit naar 92 miljoen euro

Crowdfunding in Italië is in 2016 weer sterk gegroeid. In totaal werd er 90 miljoen euro opgehaald, een groei van bijna 60% van de 56,8 miljoen die in 2015 werd opgehaald.

Dit is onderverdeeld in:

- Donaties/Reward: € 24.754.678
- Leningen: € 56.148.862
- Equity: € 7.559.205
- DIY crowdfunding: € 3.328.163

Totaal: € 91.790.909

De belangrijkste voorspelling in 2017 door de auteurs van het onderzoek, is een sterke groei van equity crowdfunding, o.a. vanwege de nieuwe equity crowdfunding wetgeving, waarmee investeerders een belastingaftrek van 30% van hun investering krijgen.

Randvoorwaarden voor equity crowdfunding in Italië

Maximale investering van 1.000 euro per investeerder en een verplichting van een "business angel" die minimaal 5% van het doelbedrag investeert.

Crowdfunding in Oost-Afrika

FSD Africa heeft ism Cambridge University ene onderzoek uitgevoerd naar de status van Crowdfunding in Afrika. Hoewel de markt uit eerder onderzoek al geschat wordt op ca. $250 miljoen in de periode tussen 2013-2015, is de markt nog erg jong.

De belangrijkste opmerking van de onderzoekers gaat over het feit dat toezichthouders een belangrijke rol kunnen hebben om de sector een boost te geven in de komende jaren.

Conclusies uit het rapport

Het rapport (download PDF) geeft als belangrijkste conclusies/aanbevelingen:

1) Nog geen specifieke regelgeving aanwezig in landen in Oost Afrika (Tanzania, Kenia, Uganda en Rwanda) en Zuid-Afrika voor (investerings) crowdfunding.

Zelf heb ik vorig jaar nog uitgebreid gesproken met de financieel toezichthouder in Zuid Afrika. Zij zijn aan het onderzoeken hoe zij wetgeving kunnen introduceren, maar hebben dit proces nog niet afgerond.

2) Bestaande wetgeving voor financiële dienstverlening (KYC, anti-money laundering) worden voornamelijk toegepast op crowdfunding.

Dit is deels vergelijkbaar met de Nederlandse situatie, waarin in Nederland er echter al aanvullende eisen gesteld worden aan NL platformen.

3) Donatie en Reward crowdfunding worden op dit moment het meest gebruikt.

Erg herkenbaar en in de groei van een crowdfunding industrie vaak de eerste activiteiten in de markt.

4) Lending/Equity crowdfunding staat pas in de kinderschoenen.

5) Toezichthouders onderschrijven echter wel de potentie van crowdfunding voor ondernemers en investeerders.

6) Toezichthouders die actief in dialoog gaan met de markt kunnen helpen om de markt beter te laten ontwikkelen.

Voorbeelden in UK, Nieuw-Zeeland en Maleisië hebben dit aangetoond en kunnen een rolmodel zijn hoe dit in (Oost) Afrika ook opgepakt kan worden.

7) Concrete acties voor toezichthouders/overheid in 3 verschillende fases:
a) Inventarisatie van de markt en kennis verspreiden
b) Bouwen aan vertrouwen in de markt
c) Publieke support van crowdfunding initiatieven, inclusief co-funding van projecten

Country Alternative Finance Maturity Model

Punt 7 lijkt op een aantal punten op het Country Alternative Finance Maturity model wat ik aan het ontwikkelen ben en waar ik 17 maart een key-note over geef tijdens het Nordic Crowdfunding event in Helsinki. Het is belangrijk voor overheden en toezichthouders om ook kaders te krijgen in welke fase de "alternatieve financieringsmarkt" in hun land is en welke maatregelen ze kunnen nemen in de verschillende fases van volwassenheid van een industrie. Hierover zal ik de komende maanden meer schrijven. Neem ook gerust contact op als je hier een keer verder over wilt brainstormen.